عکس از چند ابزار دندانپزشکی در کنار هم

ابزار دندانپزشکی چیست؟

دندانت
28 دی 1401 / 19 دقیقه مطالعه

ابزار دندانپزشکی چیست؟

هر شغل و تخصصی هدف مشخصی را دنبال می‌کند و برای انجام وظایف خود و رسیدن به اهداف تعیین شده نیازمند ابزار و وسایلی است که بتواند با بهترین کیفیت ممکن کار خود را انجام دهد. دندانپزشکی علاوه بر این که یک رشته تخصصی و علمی است یک نوع هنر نیز محسوب می‌شود و دندانپزشک برای خلق اثر هنری خود نیاز به ابزارآلات بسیار دقیق و ظریفی دارد. این ظرافت به‌گونه‌ای است که برخی از وسایل دندانپزشکی مانند فرزها حتی از قلموهای یک نقاش نیز باریک‌تر هستند؛ بنابراین ظرافت کاری در دندانپزشکی و همچنین در نظر گرفتن راحتی بیماران سبب شده که وسایل دندانپزشکی همواره در حال تکوین و تکامل باشند تا بتوانند بهترین اثرگذاری ممکن را داشته باشند.

علم دندانپزشکی یکی از قدیمی‌ترین علوم کاربردی است که قدمتی برابر با حیات انسان خردمند بر روی زمین دارد. طبیعتاً همه انسان‌ها از آغاز با مشکلات دهان و دندان دسته و پنجه نرم می‌کرده‌اند و کشیدن دندان‌ها لق و آسیب دیده یکی عمده‌ترین این مشکلات بوده است. انسان خردمند به مرور زمان فهمید که کشیدن دندان‌ها با ابزاری مثل الیاف درختان و نخ و پارچه می‌تواند با کمترین آسیب او را به هدف خود برساند؛ بنابراین از همین‌جا بود که استفاده از ابزار دندانپزشکی آغاز گردید. بنا بر اسنادی که به دست آمده انسان‌ها از 25000 سال قبل با مشکلات دندان آشنا بوده‌اند و درصدد رفع این مشکلات برآمده‌اند.

اولین ابزارآلات نوین دندانپزشکی پس از انقلاب صنعتی در اروپا در 1728 پدید آمدند که وسایل به‌منظور کشیدن دندان بودند. تکامل نهایی این وسایل تا 1840 به طول انجامید و در نهایت روش‌هایی امن به‌منظور انجام این کار تدوین و به دوستداران دندانپزشکی تدریس گردید. از آن زمان تاکنون وسایل دندانپزشکی دستخوش تغییرات شگرفی شده‌اند به‌گونه‌ای که کمتر مشکل دهان و دندان است که ابزارآلات دندانپزشکی توانایی دسترسی و درمان آن را نداشته باشند. در ادامه با نام برخی تجهیزات دندانپزشکی آشنا خواهیم شد.

نام ابزار دندانپزشکی

ضروری‌ترین و پایه‌ای‌ترین ابزار که بدون آن انجام تمامی اقدامات دندانپزشکی لنگ خواهد ماند یونیت دندانپزشکی است. یونیت دندانپزشکی در وقع مجموعه‌ای از ابزار و وسایل را در خود جای داده است که هر مطب دندانپزشکی ملزم به تهیه آن است. به زبان دیگر برای انجام ساده‌ترین کارهای دندانپزشکی مانند معاینه فرد، کشیدن و ترمیم دندان به یونیت نیاز داریم.

همان‌طور که گفتیم یونیت دندانپزشکی شامل برخی وسایل است که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شویم:

صندلی دندانپزشکی

شاید اولین چیزی که در هر مطب دندانپزشکی در ابتدا جلب توجه می‌کند صندلی دندانپزشکی است. این صندلی در واقع جزئی از یونیت دندانپزشکی است و برای دادن پوزیشن مناسب به بیمار در حین معاینه، درمان و ترمیم از آن استفاده می‌شود.

چراغ دندانپزشکی

یکی دیگر از ابزار دندانپزشکی است که اهمیت بسیار زیادی در دقت انجام کار دارد. فضای داخل دهان بسیار محدود است و دندانپزشک به سختی می‌تواند بدون ابزار بخش‌های مورد نظر خود را ببیند، به همین منظور یک چراغ با محدوده روشنایی مشخص بر روی صندلی دندانپزشکی قرار می‌گیرد و این کار را برای دندانپزشک تسهیل می‌نماید. لازم به ذکر است که چراغ دندانپزشکی هم جزئی از یونیت است.

کاسه کراشوار

انجام اقدامات دندانپزشکی نیازمند راحتی بیمار و ثابت نگه داشتن سر بیمار است. پشتی سر صندلی دندانپزشکی این کار را انجام می‌دهد؛ اما این موضوع کافی نیست. بیمار نیز مانند هر فرد دیگر دارای چندین غده بزاقی در داخل دهان خود است و لازم است که در حین عمل دندانپزشکی بزاق خود را تخلیه نماید. از آنجا که سر بیمار باید ثابت بماند لازم است محتویات داخل دهان بیمار شامل بزاق، خون یا سایر ترشحات توسط دستگاه ساکشن خارج شوند. این ترشحات به داخل ظرفی در کنار صندلی دندانپزشکی تخلیه می‌شوند که به آن کاسه کراشوار گفته می‌شود.

مانیتور (نگاتوسکوپ)

برخی از یونیت‌های حرفه‌ای دندانپزشکی به‌منظور بررسی OPG یا سایر تصاویر بیمار دارای یک مانیتور و موس هم هستند که با فاصله از یونیت قرار می‌گیرد و دندانپزشک می‌تواند در مواقع لزوم از آن استفاده نماید. این مانیتور معمولاً بر روی میز دندانپزشک یا تابلت قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: باورهای غلط در دندانپزشکی

پدال

یک ابزار دندانپزشکی تنظیمی است که به وسیله آن می‌توان موقعیت صندلی دندانپزشکی یا فعالیت پمپ آب و ساکشن را تنظیم نمود. پدال‌ها ممکن است با سیم و یا به صورت وایرلس به یونیت متصل باشند. مدل‌های وایرلس (بدون سیم) قابلیت جابه‌جایی بیشتری دارند و کار را برای دندانپزشک آسان‌تر خواهند کرد.

پایه یا بازو

یونیت دارای یک یا چند بازو است. بازو به‌گونه‌ای قرار می‌گیرد که وزن یونیت را به صورت مساوی در همه نقاط پخش کند و بیشترین حالت تعادل را ایجاد نماید. همچنین چراغ دندانپزشکی بر روی بازو نصب می‌شود.

دوش آب لیوان (Water Reservoir)

دندانپزشک جهت پاک‌سازی سطح دهان و دندان بیمار لازم است که آن را شستشو دهد. آب مورد نیاز جهت شستشو می‌تواند مستقیماً از لوله‌کشی تأمین شود و یا از یک منبع آب به نام دوش آب لیوان به دست آید. این مخزن معمولاً روی کراشوار قرار می‌گیرد و جزئی از یونیت است.

میز دندانپزشک (تابلت)

در کنار صندلی دندانپزشکی یک تابلت یا میز قرار می‌گیرد. این تابلت دارای تعدادی دکمه و عملگر (صفحه نمایش) است که به‌منظور کنترل بهتر یونیت از آن‌ها استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که بر روی این تابلت اینسترومنت‌های دندانپزشکی (مانند توربین) قرار می‌گیرند که به محض برداشتن آن‌ها‌ از روی تابلت توسط دندانپزشک فعال می‌شوند. در ادامه با تنظیمات پیشرفته این قسمت بیشتر آشنا خواهیم شد.

میز دستیار

این قسمت هم مانند میز دندانپزشک در کنار صندلی قرار می‌گیرد و اغلب دارای دکمه‌های مشابهی با تابلت است. این میز ممکن است ثابت و یا پرتابل باشد. بر روی این میز هولدرهایی برای ابزار دندانپزشکی مثل هندپیس و توربین و... قرار داده شده است و همچنین لوله‌های ساکشن و توربین از داخل آن عبور می‌کنند.

دستگاه ساکشن

هر سونیت دندانپزشکی نیازمند یک سیستم ساکشن مناسب جهت راحتی بیشتر بیمار و دندانپزشک است. یونیت‌های ارزان‌تر و قدیمی‌تر از سیستم‌های ضعیف‌تر ساکشن برخوردار هستند که عمدتا فقط برای ساکشن بزاق مناسب هستند و در ساکشن خون و سایر ترشحات به مشکل بر‌می‌خورند. این ساکشن‌ها معمولاً بر اساس فشار هوا یا آب کار می‌کنند و به بزاق کش (Saliva Ejector) مشهور هستند. اگر بخواهیم محتویات بیشتری را خارج نماییم بهتر است از دستگاه‌های پیشرفته‌تر که به ساکشن مرکزی مجهز هستند استفاده کنیم. این نوع از ساکشن توانایی خارج کردن ذرات جامد را نیز دارد. به لوله‌های ساکشن در قسمت سر می‌توان دو نوع سری را وصل کرد. نوع اول LVE نام دارد که جهت تخلیه حجم کم مایعات است و نوع دوم HVE است که مواد را با حجم بیشتری از داخل دهان خارج می‌کند.

جعبه جانبی یونیت

فضایی است که معمولاً در زیر کاسه کراشوار تعبیه می‌شود و معمولاً قطعات و بوردهای مربوط به چراغ، تابلت و دستگاه ساکشن را در خود جای می‌دهد. همچنین معمولاً منبع ذخیره آب یا سرم شستشو در این قسمت قرار می‌گیرد.

کمپرسور هوا

این قسمت ممکن است در جعبه جانبی و یا جایی دیگر قرار بگیرد و فشار هوای لازم جهت اینسترومنت‌های دندانپزشکی را تأمین می‌نماید. از کمپرسور معمولاً انشعاباتی به تابلت دندانپزشک و میز دستیار می‌رود.

جعبه کف یونیت (Floor Box)

این قسمت از یونیت در زیر صندلی قرار می‌گیرد و منبع تغذیه و اتصالات به شبکه آب و فاضلاب شهری از این ناحیه صورت می‌گیرد. همچنین در برخی موارد رگولاتور فشار در  Floor Box است.

تابوره

تابوره‌ها معمولاً به ازای هر یونیت 2 عدد هستند، یکی برای دندانپزشک و یکی برای دستیار دندانپزشک. تابوره‌ها در واقع صندلی دندانپزشک است که هنگام کار بر روی آن می‌نشیند و قابلیت تنظیم ارتفاع هیدرولیکی را نیز دارا است.

تا به اینجا با موارد مربوط به یونیت دندانپزشکی آشنا شدیم، یونیت دندانپزشکی و اجزای آن در واقع به صورت مستقیم با دندان در ارتباط نیستند و برای راحتی بیشتر استفاده از سایر ابزار دندانپزشکی ساخته شده‌اند. این ابزار که به طور مستقیم در فرایند ترمیم و درمان‌های دندانپزشکی به کار می‌روند، اصطلاحاً اینسترومنت‌های دندانپزشکی هستند و تنوع بسیار زیادی دارند. در این مقاله سعی می‌شود که هر یک از اینسترومنت‌های دندانپزشکی به طور کامل معرفی شوند. اسامی مشهورترین اینسترومنت‌های دندانپزشکی به شرح زیر است:

  • توربین دندانپزشکی
  • کاوشگر (Explorer)
  • آنگل دندانپزشکی
  • ایرموتور
  • آینه دهان
  • پروب داس (Sickle Probe)
  • اسکیلر (Scaler)
  • سرنگ دندان (Syringe)
  • پروب پریودنتال (Periodontal Probe)
  • پروب بریول (Briault Probe)
  • گودکننده (Excavator)
  • کیورت (Curettes)
  • برنیشر (Burnisher)
  • استئوتوم (Osteotomes)
  • موچین (Tweezers)

در ادامه با هر یک از موارد فوق آشنا خواهیم شد.

بیشتر بخوانید: چرا دندان عقل در میاد

معرفی ابزار دندانپزشکی

همان‌طور که گفته شد، اینسترومنت‌های دندانپزشکی در واقع ابزار دندانپزشکی کاربردی هستند که به طور مداوم در تماس با محیط دهان هستند. اگر بخواهیم تشبیه کنیم، یونیت دندانپزشکی مانند بوم نقاشی است که عرصه را برای خلق یک اثر هنری فراهم می‌کند و اینسترومنت‌ها مانند قلمو هستند. حال نوبت آن رسیده است که اینسترومنت‌ها را معرفی نماییم:

آینه دهان

آینه دهان یا آینه دندانپزشکی ابزاری است که در دندانپزشکی استفاده می‌شود. سر آینه معمولاً گرد است و رایج ترین اندازه های مورد استفاده 18 و 20 میلی متر هستند. آینه دهانی کاربردهای مختلفی دارد، از جمله؛ امکان دید غیر مستقیم توسط دندانپزشک، انعکاس نور بر روی سطوح مورد نظر و جمع کردن بافت نرم دهان. از آینه‌های دندانپزشکی به‌منظور معاینه سطوح خلفی دهان و دندان استفاده می‌شود.

پروب پریودنتال

این ابزار معمولاً دارای انتهایی بلند، نازک و کند است. کاربرد اصلی آن اندازه گیری عمق حفرات اطراف دندان به‌منظور بررسی وضعیت سلامت پریودنتیوم (بافتی که دندان ها را احاطه کرده و حمایت می کند) است. بیشتر پروب‌های پریودنتال دارای نشانه‌هایی روی سر هستند تا امکان خواندن دقیق و دقیق را فراهم کنند.

پروب بریولت

پروب بریولت شبیه پروب پریودنتال است؛ اما انتهای آن تیز است. پروب بریولت بیشتر برای تشخیص پوسیدگی در سطوح مزیال و دیستال دندان‌ها استفاده می‌شود. همچنین می‌توان از آن برای شناسایی پاکت‌های مخفی تارتار در پریودنتوم استفاده کرد.

پروب داسی

پروب داسی که گاهی به عنوان کاوشگر دندان نیز شناخته می‌شود، پروبی با انتهای تیز است. در گذشته از این ابزار برای بررسی وجود پوسیدگی دندان استفاده می‌شد، اما اکنون استفاده از آن به این منظور مورد تردید قرار گرفته  و بیشتر برای بررسی حفرات و آسیب‌های لثه و پریودنتوم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: ماندرل دندانپزشکی

جمع‌کننده دندانی

دندانپزشکان و جراحان دهان از کِشنده دندان استفاده می‌کنند تا گونه ها، لب‌ها و زبان را از مسیر دید خارج کنند تا دهان و دندان‌ها در معرض دید و در دسترس قرار گیرند. انواع مختلفی از جمع کننده‌های دندانی (Dental Retractors) وجود دارد که برای روش های مختلف استفاده می‌شود.

دریل دندانپزشکی

دریل دندانپزشکی یک مته کوچک دستی و پرسرعت است که در طی مراحل دندانپزشکی از آن استفاده می‌شود. از دریل معمولاً برای از بین بردن پوسیدگی و شکل دادن به دندان‌ها قبل از قرار دادن پرکننده یا روکش استفاده می‌شود، مته دندان همچنین می‌تواند در تمیز کردن و شکل دادن به کانال‌های ریشه یا حتی برداشتن پرکردگی‌ها و روکش های قدیمی یا موقت استفاده شود.

فرزهای دندانپزشکی

از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین ابزار دندانپزشکی ترمیمی هستند. فرزهای دندانی (Dental Burs) برش دهنده‌هایی هستند که به سر هندپیس متصل شده و از آن‌ها استفاده می‌شود. فرزها اغلب از الماس یا کاربید تنگستن ساخته می‌شوند. فرزهای دندانی دارای سه بخش هستند. سر، گردن و تنه.  سر برخی از فرزها حاوی تیغه هایی است که مواد مختلف یا روکش‌ها را از دندان ها جدا می‌کند. فرزها در اشکال و اندازه های مختلف برای روش‌های مختلف وجود دارند.

فرز سرامیکی تریمر لثه

۳,۷۰۰,۰۰۰

فرز سرامیکی تریمر لثه

۳,۶۰۰,۰۰۰

فرز الماسه سینوس لیفت

۱,۳۷۵,۳۶۸

گود کننده

اکسکویتور (Excavator) یا گود کننده اغلب ابزارهایی دو سر هستند که توسط دندانپزشکان برای از بین بردن عاج پوسیده از دندان استفاده می‌شوند، با توجه به حفره ای که باید آماده شود، اندازه ها و شکل‌های مختلفی از اکسکویتور وجود دارد.

کیورت

کیورت‌ها (Curettes) ابزارهای دستی کوچکی هستند که در اقدامات جراحی برای برداشتن جرم زیر لثه‌ای استفاده می‌شوند. نوک کیورت‌ها در اندازه‌ها و شکل‌های مختلفی موجود است، اما همیشه دارای نوک گردی هستند تا اطمینان حاصل شود که فرایند پاک‌سازی آسیب کمتری به لثه وارد می‌کند.

سوزاننده یا برنیشر

برنیشر می‌تواند ابزاری تک یا دو سر در اندازه‌های مختلف برای صاف کردن و یا صیقل دادن پرکردگی‌های آمالگام و کامپوزیت باشد. به وسیله برنیشر همچنین می‌توان شیارها یا مواد پرکننده اضافی را حذف نمود.

بیشتر بخوانید: هر چند وقت یک‌بار به دندان‌پزشکی مراجعه کنیم؟

استئوتوم

استئوتوم‌ها ابزاری هستند که برای فشرده کردن، برش یا تغییر دادن شکل استخوان طراحی شده‌اند که اغلب در درمان‌های جراحی دندان به‌منظور بهبود قرار گرفتن ایمپلنت‌های دندانی و اطمینان از تناسب و پایداری آن‌ها استفاده می‌شوند. این امر تضمین می‌کند که ایمپلنت طبیعی به نظر برسد.

الواتور کوپلند (Coupland’s Elevators)

ابزارهایی هستند که برای کشیدن دندان مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنها اغلب در مجموعه‌های سه تایی استفاده می‌شوند که هر کدام دارای اندازه مخصوصی هستند و برای شکافتن دندان‌های چند ریشه استفاده می‌شوند. الواتور بین استخوان و ریشه دندان قرار داده می‌شود و می‌چرخد تا دندان را بالا برده و از حفره خارج کند.

سرنگ

برای اعمالی که باعث ایجاد درد می‌شوند، استفاده از سرنگ لازم است. یک عامل بی حس کننده یا خنک کننده با استفاده از سرنگ به محل مورد نظر یا عصب آن تزریق می‌شود.

موچین

از موچین (Tweezers) برای قرار دادن و خارج کردن اقلام کوچک مانند گلوله‌های پشم پنبه در دهان استفاده می‌شود.

توربین دندانپزشکی

توربین وسیله‌ای است که دارای یک مته در سرخود است. این مته با سرعتی حدود 250 هزار دور در دقیقه می‌چرخد و به‌منظور از بین بردن پوسیدگی‌های عاج و فرم دادن به دندان پیش از انجام اقدامات ترمیمی از آن استفاده می‌شود. همچنین از این ابزار دندانپزشکی به‌منظور تخلیه یا شکل دادن به کانال ریشه هم استفاده می‌شود. توربین هنگام چرخش بسیار داغ می‌شود؛ بنابراین همواره به لوله آب متصل است.

ایرموتور

این قطعه همان‌طور که از نامش مشخص است نوعی موتور است که با فشار هوا کار می‌کند. نوع و شکل ایرموتور با توجه به نوع یونیت ممکن است متفاوت باشد. از سمت دیگر ایرموتور به هندپیس، آنگل یا روتاری متصل می‌شود و در اقدامات دندانپزشکی از آن استفاده می‌شود.

آنگل

نوعی از هندپیس‌ها و ابزار دندانپزشکی است که بر روی ایرموتور یا موتور برقی (میکروموتور) قرار می‌گیرد. آنگل برای دسترسی بهتر به محیط دهان در قسمت سر خود زاویه دارد. آنگل با سرعت کمتری نسبت به دوربین می‌چرخد و از آن در فرایند ترمیم و برداشتن پوسیدگی‌های دندانی استفاده می‌شود.

 اسکیلر

اسکیلر یکی دیگر از وسایل پرکاربرد دندانپزشکی است که به‌منظور جرم‌گیری و پاک کردن سطوح دندانی از پلاک و تارتار از آن استفاده می‌شود. عمده محل استفاده اسکیلر در جایی است که پروب امکان دسترسی نداشته باشد.

کندانسور

هنگامی که دندان با ماده ترمیمی پر می‌شود لازم است که ماده پرکننده (مثل آمالگام) به خوبی در محل خود متراکم شود تا فضای خالی بین آن باقی نماند. کندانسور وظیفه فشرده سازی ماده ترمیمی را بر عهده دارد.

به نقل از سایت زنتوث می توان گفت:

جرمگیر (اسکالر)
اگر کاوشگر نتواند تجمع پلاک و دیگر انواع تجمعات را از بین ببرد، دندانپزشک یا متخصص بهداشت دندان معمولاً از جرم‌گیر استفاده می‌کند. اکثر رسوباتی که جرم‌گیر می‌تواند از بین می‌برد، بین دندان‌ها در شکاف‌های کوچک قرار دارند. نخ دندان کشیدن بهمراه مسواک زدن به حذف برخی از این رسوبات کمک می کند، مسواک نمی تواند به تنهایی به برخی از آنها برسد و تمیز کند، در حالی که یک جرم گیر این امکان را دارد. جرمگیرهای اولتراسونیک، که از انرژی ارتعاشی به جای خراشیدن برای تمیز کردن توده های جامد استفاده می کنند، یک ابزار رایج در تجهیزات دندانپزشکی هستند.

بیشتر بخوانید : ابزار دندانپزشکی اطفال

آشنایی با وسایل دندانپزشکی برای دستیار

یک دستیار دندانپزشک نیز لازم است تا بر تمامی ابزار دندانپزشکی مسلط باشد. همچنین باید از زمان استفاده از اینسترومنت‌ها و ابزار دندانپزشکی آگاه باشد تا بتواند آن‌ها را به موقع آماده نموده و به دست دندانپزشکی برساند. دستیار باید بتواند به خوبی با میز دستیار که قسمتی از یونیت دندانپزشکی کار کند؛ بنابراین اطلاعات یک دستیار در شناخت وسایل نباید کمتر از دندانپزشک باشد اگرچه نیاز نیست که دستیار توانایی کار کردن با همه این وسایل را بداند. در ادامه لیست ابزاری که دستیار دندانپزشک باید بشناسد و با آن‌ها کار انجام دهد آورده شده است:

میز دستیار

همان‌طور که گفته شد در روی این میز تعدادی دکمه به‌منظور کنترل صندلی دندانپزشکی و سایر اجزای یونیت قرار داده شده است. این میز چند هولدر جهت نگه‌داشتن ساکشن تیوب، هندپیس و توربین دارد.

سیستم ساکشن

دستیار لازم است که بتواند لوله ساکشن را به خوبی در دهان بیمار قرار دهد و از طریق میز دستیار آن را فعال نماید.

ابزار و وسایل مخلوط کردن مواد دندان پزشکی

مخلوط کردن و آماده سازی مواد ترمیمی دندان یکی از وظایف اصلی دستیار دندانپزشک است؛ بنابراین لازم است که دستیار نحوه کار با دستگاه آمالگاتور و پستل (وسیله‌ شبیه هاون) را بداند.

سفید کردن دندان در دندانپزشکی را به نقل از درمانکده بخوانید:

سریع‌ترین روش‌های سفید کردن دندان معمولا در دندان‌پزشکی انجام می‌شوند. درواقع اگر به دنبال سفید شدن دندان در یک روز هستید، بهتر است درمان‌های خانگی را فراموش کنید و از یک دندانپزشک برای سفیدی دندان‌هایتان کمک بگیرید. در ادامه به رایج‌ترین روش‌های سفید کردن دندان در دندانپزشکی اشاره شده است.
سفید شدن دندان با جرم‌گیری که با از بین بردن جرم سطح دندان انجام می‌شود. لمینت کردن یا کامپوزیت کردن دندان و با ایجاد یک روکش سفید و تمیز روی دندان‌ها انجام می‌شود. بلیچینگ دندان که یک روش برای روشن کردن رنگ دندان‌ها و از بین بردن لکه‌های روی دندان است

فرز الماسی مخصوص توربین 5 عددی

۳۱۲,۵۰۰

فرز کارباید فیشور توربین 5 عددی

۸۵۵,۰۰۰

فرز کارباید مخصوص آنگل جراحی 2 عددی

۱,۱۶۰,۰۰۰

وسایل مورد نیاز دندانپزشکی

همان‌طور که تا کنون گفته شد، ابزار دندانپزشکی طیف گسترده‌ای از وسایل الکترونیکی، مکانیکی و دستی را در برمی‌گیرد که استفاده از هر یک از آن‌ها نیازمند مهارت و شناخت کامل دندانپزشک است. در هر یک از اقدامات دندانپزشکی از یک سری وسایل استفاده می‌شود، برای مثال:

کشیدن دندان: آینه دهان، موچین، الواتور و سرنگ

اندو: سرنگ، توربین دندانپزشکی، انگل، کندانسور و...

جرم‌گیری: ایروموتور، اسکیلر، کیورت و...

بنابراین، دندانپزشک بر اساس اقدامات دندانپزشکی مورد نیاز از وسایل خاصی استفاده می‌کند. لازم به ذکر است که وظیفه آماده سازی وسایل دندانپزشکی بر عهده دستیار دندانپزشک است. همچنین میتوانید برای خرید ابزار و مواد پروتز از سایت دندان نت بازدید کنید.

وسایل دندانپزشکی و کاربرد آن ها

در ادامه با برخی دیگر از وسایل دندانپزشکی که شاید کمتر و در موارد خاص استفاده شوند را معرفی می‌کنیم:

فایل روتاری

ابزاری از جنس نیکل و تیتانیوم است که بسیار انعطاف پذیر است. از فایل روتاری به‌منظور ضدعفونی و پاکسازی کانال ریشه در عصب کشی (اندو) استفاده می‌شود. فایل‌های روتاری توانایی چرخش و نفوذ به عمق کانال ریشه را نیز دارا هستند و منجر به افزایش استحکام و دوام ترمیم‌های اندو می‌شوند.

کارور

از کارور نیز مانند کندانسور برای شکل‌دهی به مواد ترمیمی استفاده می‌شود. با این تفاوت که کارور صرفاً مواد ترمیمی را متراکم نمی‌کند، بلکه دندان‌پزشک به وسیله آن سعی می‌کند مواد ترمیمی را به شکل دندان اصلی در بیاورد. کارورهای با سر لوزی شکل از انواع دیگر پرکاربردتر هستند.

فورسپس

این وسیله در کشیدن دندان‌ها کاربرد دارد. ظاهر فورسپس شبیه به انبردست است. به‌منظور کشیدن دندان‌های کنار و عمقی از فورسپس‌هایی با ظاهر متفاوت استفاده می‌شود. همچنین فورسپس‌های مورد استفاده برای فک بالا و پایین با یکدیگر تفاوت دارند.

فایل اندوانتیک

از این ابزار دندانپزشکی نیز به‌منظور پاکسازی کانال ریشه استفاده می‌شود. با این تفاوت که توانایی چرخش و انعطاف فایل روتاری را دارا نیستند. این فایل‌ها ابزاری دستی هستند و در اندازه‌های مختلفی موجود هستند.

همان‌طور که مشاهده شد ابزار دندانپزشکی شامل طیف گسترده‌ای از وسایل هستند که در این مقاله سعی شد پوشش کاملی بر تمامی مطالب ارائه گردد. با این وجود ابزارآلات تخصصی دیگری موجود هستند که در مقالات تخصصی‌تر به آن‌ها خواهیم پرداخت. ضمناً توجه داشته باشید که هر دندانپزشک پیش از انجام هرگونه اقدام دندانپزشکی، ابتدا امکانات موجود و سپس راحتی بیمار و خود را در استفاده از وسایل دندانپزشکی در نظر می‌گیرد و به همین دلیل ممکن است در عمل‌هایی یکشان از وسایل متفاوتی استفاده شود.

در ادامه پرسش‌ها و نظرات خود را با متخصصان ما در میان بگذارید.

5 / 3.5
امتیاز مقاله
امتیاز شما در رابطه با این مقاله ؟

3.5 / 5. 2

دیدگاه کاربران ثبت نظر جدید
  • الهه فتحی 16 آبان 1403

    دکتر، میشه توضیح بدید که مهم‌ترین ابزارهای دندانپزشکی کدوما هستن؟ من خیلی کنجکاوم که بیشتر بدونم.

  • رضا حقیقی 16 آبان 1403

    ابزارهای مختلف دندانپزشکی برای چی استفاده میشن؟ من همیشه از دیدن این همه وسیله می‌ترسم، کاش بدونم هر کدوم چه کاربردی داره.

  • نیما 24 تیر 1403

    من می خواستم بدونم که ابزار های دندان پزشکی لازمه که هر چند سال یه بار عوض بشن؟ من شنیدم که ابزار هایی که مدت زیادی میمونه ممکن آلودگی های محیطی زیادی روی خودش داشته باشه

  • معصومه 24 تیر 1403

    راهی هست که بشه ابزار های دندان پزشکی رو کامل ضد عفونی کرد که دوباره استریل بشه؟ من مایع های تمیز کننده رو دیدم ولی احساس می کنم که اگه بشه یه طوری به این ابزار حرارت داد تمیز تر میشه

  • صابر قنبری 20 خرداد 1403

    سلام وقت بخیر دستگاه ساکشن از کجا میتونم تهیه کنم ؟

  • احمد موسوی 22 اردیبهشت 1403

    سلام وقتتون بخیر
    ایر موتور در فروشگاهتون موجود دارید و یا از کجا میتونم تهیه کنم ؟