علت پوسیدگی دندان

پوسیدگی‌‌ها نواحی آسیب دیده دائمی در سطحِ سختِ دندان یا همان عاج دندان‌ها هستند که رفته رفته به منافذ یا سوراخ‌های کوچک تبدیل شده‌اند. پوسیدگی دندان معمولا به دلیل ترکیبی از عوامل از جمله وجود باکتری در دهان (به دلیل تجمع پلاک‌های دندانی)، خوردن مکرر تنقلات، خوردن نوشیدنی‌های شیرین و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان ایجاد می‌شود. شما می توانید با کمک مقاله روش پوسیدگی دندان در خانه بدون نیاز به مراجعه به پزشک اقدام به یافتن پوسیدگی دندان در خانه کنید.

اگر این پوسیدگی‌های حفره‌مانند درمان نشوند، بزرگ‌تر می‌شوند و لایه‌های عمیق‌تری از دندان‌های شما را تحت تأثیر قرار می‌دهند. در نهایت این پوسیدگی‌ها می‌توانند منجر به دندان درد شدید، عفونت پالپ و حتی ازدست دادن دندان شوند. مراجعه منظم به دندانپزشک و رعایت روتین مناسب بهداشت دهان و دندان مانند مسواک زدن حداقل دو بار در روز و نخ دندان کشیدن از بهترین راه‌های پیشگیری از پوسیدگی دندان است.

در ادامه به بررسی مسائل پیرامون پوسیده شدن دندان از جمله چرایی ایجاد پوسیدگی حتی با وجود مسواک زدن می‌پردازیم. از شما دعوت می‌کنیم تا انتهای این مطلب ما را همراهی بفرمائید.

کمبود کدام ویتامین باعث پوسیدگی دندان می شود

ضرورت مصرف ویتامین‌ها از جمله ویتامین D و ویتامین B12 و همچنین عنصر مهمی مانند کلسیم برای استحکام بافت سخت بدن از جمله دندان‌ها و استخوان‌ها بر کسی پوشیده نیست.

در زیر در مورد این ویتامین‌ها توضیحات مختصری ارائه داده‌ایم:

ویتامین D:

کمبود ویتامین D می‌تواند بر سلامت دهان و دندان شما تأثیر بگذارد. به عبارت ساده‌تر زمانی که ویتامین D بدن کم است، جذب کلسیم مصرف شده برای بدن دشوار خواهد بود. گاهی اوقات افراد با مصرف مکمل‌های کلسیم‌دار در صدد تامین کلسیم مورد نیاز بدن خود هستند در این صورت نیز باید گفت تا زمانی که ویتامین D بدن کم باشد جذب کلسیم به سختی صورت می‌گیرد و حتی ممکن است افراد در معرض خطر پوکی استخوان نیز قرار داشته باشند.

علاوه بر این، کافی نبودن ویتامین D بدن به خودیِ خود می‌تواند منجر به پوسیدگی دندان‌ها شود. بر اساس تحقیقی که در سایت Colgate منتشر شده، کودکانی که روزانه مکمل ویتامین D مصرف می‌کردند، تا 47 درصد  پوسیدگی‌های دندانی کمتری نسبت به کودکانی که این مکمل را دریافت نمی‌‌کردند، داشتند.

حتما می‌دانید که پرتو خورشید هم نقش موثری در تولید ویتامین D در بدن دارد، با اینحال قرارگیری در معرض آفتاب به تنهایی تضمین کننده تولید ویتامین D (به میزان کافی) در بدن نیست. گاهی اوقات (به خصوص اگر زیاد در معرض آفتاب قرار نمی‌گیرید) لازم است این ویتامین مهم را در رژیم‌های غذایی خود بگنجانید تا سطح آن در خون به میزان کافی برسد. از جمله منابع غذایی مملو از ویتامین D می‌توان زرده تخم مرغ، گوشت قرمز و ماهی سالمون را نام برد.

ویتامین B12:

ویتامین دیگری که در سلامت دهان و دندان و جلوگیری از پوسیده شدن دندان نقش موثری ایفا می‌کند ویتامین B12 است. کمبود این ویتامین در بدن با ابتلا به نوع شدید بیماری لثه به نام پریودنتیت رابطه مستقیم دارد. به عبارتی افراد با سطوح پایین ویتامین B12 نه تنها از بیماری پریودنتیت رنج می‌برند، بلکه به احتمال زیاد علایم پریودنتیت مانند عمق بیشتر پاکت لثه‌ها در آن‌ها بیش از سایر افراد است.

چرا با وجود مسواک زدن دندان خراب می شود؟

این مسئله به مسواک زدن در زمان درست برمی‌گردد. همان‌طور که می‌دانید PH بزاق دهان خنثی و در بازه 2/6 تا 6/7 قرار دارد. از این رو در صورت مصرف مواد غذایی شیرین PH دهان اسیدی شده و تا 5/5 کاهش می‌یابد و به طور میانگین تا 20 دقیقه اسیدی می‌ماند. اسیدی شدن PH بزاق به دلیل وجود باکتری‌هایی است که کربوهیدرات‌های غذا تجزیه کرده و اسید لاکتیک، اسید بوتیریک و اسید آسپارتیک آزاد می‌کنند. این تایم برای مسواک زدن از اهمیت بالایی برخوردار است و فرآیند پوسیدگی دندان‌ها در همین مدت زمان اتفاق می‌افتد. جالب است بدانید که PH بزاق دهان بعد از این 20 دقیقه به دلیل خاصیت بافری بزاق به میزان نرمال برمی‌گردد.

بزاق سیستمی بافری دارد که اسیدهای تولید شده توسط میکروارگانیسم‌های اسید زا را از طریق عمل یون‌های معدنی (کلسیم، فسفات، هیدروکسیل، فلوریدها) خنثی می‌کند.

 پس باید در همین مدت (یعنی همین 20 دقیقه طلایی) دندان‌ها را مسواک زد تا اسید ایجاد شده در دهان با شستشو از بین رود. بسیاری از افراد بعد از این مدت زمان مسواک می‌زنند و یا دهان خود را می‌شویند که در واقع بی‌فایده است. برای همین بسیاری از افرادی که از خراب شدن دندان خود حتی در صورت مسواک زدن گلایه دارند در زمان درست دهان خود نمی‌شویند و دیرتر از این زمان طلائی مسواک می‌زنند.

عوارض پوسیدگی دندان

پوسیدگی دندان در صورت که درمان نشود یا دیر درمان شود می‌تواند عواقب ناخوشایندی مانند عفونی شدن پالپ دندان یعنی همان بخش زنده دندان را در پی داشته باشد. پالپ حاوی رشته‌های عصبی و مویرگ‌های خونی است که در اثر ورود باکتری از حفره‌های ایجاد شده توسط پوسیدگی، عفونی می‌شود. عفونت پالپ در موارد بسیار نادر می‌تواند وارد جریان خون و حتی مرگ شود. پس درمان دندان پوسیده را جدی بگیرید و درمان را به تعویق نیندازید.. از دیگر عوارض پوسیدگی دندان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درد ناگهانی و مداوم (گاهی شدید) در دندان‌ها و لثه‌ها و حتی فک
• آبسه که گاهی اوقات با تب و تورم صورت همراه است
• بوی بد دهان
• از دست دادن دندان پوسیده
• مشکل در جویدن غذا
• ایجاد مشکل در صحبت کردن

پوسیدگی دندان می‌تواند بر ظاهر، عزت نفس و… تأثیر بگذارد. همچنین، این پوسیدگی‌ها ممکن است منجر به مراقبت‌های پرهزینه مانند درمان کانال ریشه (عصب کشی)، احتیاج به روکش و گاهی منجر به کشیدن دندان و گذاشتن ایمپلنت دندانی شوند.

کلام آخر

پوسیدگی دندان دروازه‌ای برای ورود عفونت به پالپ است که هر چه مدت طولانی‌تری درمان نشود، بیش‌تر گسترش می‌یابد. در موارد بسیاری نادری که این عفونت به جریان خون شما راه پیدا کند، در سراسر بدن به جریان می‌افتد و می‌تواند عواقب مرگباری داشته باشد. پس نسبت به درمان پوسیدگی‌های دندانی بی‌تفاوت نباشید و درمان را به تعویق نیندازید. همچنین به خاطر داشته باشید که بعد از میل غذا به خصوص غذاها و نوشیدنی‌های شیرین بلافاصله دندان خود را مسواک بزنید. هر چه دیرتر مسواک بزنید دندان شما در معرض پوسیدگی بیش‌تری قرار می‌گیرد. همچنین مصرف ویتامین‌های D و B12 را فراموش نکنید. در صورت نیاز به خرید تجهیزات دندانپزشکی می توانید از محصولات دندانت دیدن نمایید.

منابع: