اسید اچ دندانپزشکی چیست؟

دندانت
25 مرداد 1401 / 10 دقیقه مطالعه

اسید اچ دندانپزشکی چیست؟

دقت کردید برای پر کردن دندان از یک ماده سفید رنگ به نام کامپوزیت استفاده می کنند؟ قبل از پر کردن، دندان پزشک از اسید اچ برای از بین بردن لکه های دندان و ایجاد حفره های بسیار ریز (در اندازه های میکروسکوپی) استفاده می کند. این کار باعث می شود مواد کامپوزیت وارد این حفره ها شده و بهتر بچسبد. شما می توانید برای بررسی قیمت و خرید اسید اچ دندانپزشکی به سایت دندانت مراجعه کنید.
اما کاربرد های دیگر اسید اچ چیست؟ آیا میتوان همیشه از این ماده استفاده کرد؟ استفاده از این ماده باعث ایجاد چه عوارضی می شود؟ تا انتهای این مقاله به این سوالات پاسخ خواهیم داد.

اسید اچ دندانپزشکی

چه نوع ماده ای برای etch کردن دندان مناسب است؟ رایج ترین اسید اچ برای دندان ها، اسید فسفریک است که معمولا به صورت ژله ای استفاده می شود تا در هنگام استفاده، ثابت بر روی دندان در قسمت مورد نظر بماند و مثل آب جاری نشود.
ژل هایی که استفاده می شوند معمولا رنگی هستند. این رنگ داشتن باعث می شود تکنسین های دندان بتوانند موقعیت ماده و دندان را به درستی تشخیص دهند. بعد از Etching با یک نور مخصوص که با طول موج معینی کار می کند، درمان و ترمیم دندان به اتمام می رسد.

عکس اسید اچ دندانپزشکی


اچ کردن دندان در دندانپزشکی کمک می کند انواع باندها و سمان های مخصوص ترمیم به مینای دندان راحت تر بچسبد. بر روی دندان در طول زمان ممکن است جرم های طبیعی و غیر طبیعی شکل بگیرد. که این موضوع باعث کاهش چسبندگی میان سطح دندان با کامپوزیت می شود و عمل ترمیم به درستی انجام نشود.
این مشکل باعث شد که در دهه های 1970 و 1980 اچ کردن دندان برای جرم زدایی دندان آغاز شود. البته نا گفته نماند که شاید امروزه این کار با نام Acid Etch شناخته می شود اما در گذشته همین کار را با سمان زینک فسفات انجام می دادند. در واقع وجود فسفریک در سمان علت این امر بود.

بیشتر بخوانید: طول عمر دندان عصب کشی شده چقدر است؟

کاربرد اسید اچ در دندانپزشکی چیست؟

از acid etch برای از بین بردن مینای دندان جهت بازدهی بیشتر چسب استفاده می شود. به طور معمول 15 ثانیه برای اچ کردن دندان ها کافی است اما برخی از محصولات در توضیحات خود زمان اچ کردن مینای دندان را 20 الی 30 ثانیه و زمان اچ کردن عاج دندان را 15 الی 20 ثانیه پیشنهاد می کنند.

عکس اسید اچ دندانپزشکی از نزدیک

البته توجه داشته باشید که ماندن این ژله بر روی دندان بیشتر از 30 ثانیه باعث افزایش زبری و کاهش استحکام سطح دندان می شود و متاسفانه باعث می شود که ترمیم دندان درست پیش نرود. دقت کنید که اچ کردن تا عمق 2 یا 2.5 میکرومتر مجاز و اچ کردن عمیق تر باعث می شود حفره های ایجاد شده عمیق تر باشد و در نهایت منجر به پیوند ضعیف مواد کامپوزیت یا حساسیت دندان می شود.
شاید برای شما جالب باشد بدانید که در دهه های گذشته زمان اچ کردن دندان به یک دقیقه هم می رسید اما امروزه این زمان تقریبا به یک چهارم رسیده است. حتی امروزه متخصصین در حال حذف کردن مرحله استفاده از اسید اچ هستند. به تازگی مواد باندینگ تولید می شوند که خودشان عملیات اچ کردن(Self-Etching) را به صورت خودکار انجام می دهند.

عکس فردی که یک ساعت در دست گرفته است


بعد اچینگ، دندان پزشک باید برای جلوگیری از حساسیت، و قبل از باندینگ(منظور باند گذاشتن روی دندان برای اتمام کار) محلول های ضد حساسیت استفاده کند که در آینده مراجعه کننده دچار مشکل نشود. با توجه به سطح دندانی که دندان پزشک می خواهد مرحله Etch کردن را انجام دهد، دو نوع ماده می تواند استفاده شود:

  1. Phosphoric acid: این ماده که به صورت رایج برای زبر کردن سطح دندان کاربرد دارد، سطح بهینه ای را برای چسبندگی دو سطح دندان و کامپوزیت یا مواد ترمیم کننده فراهم می کند.
  2. Hydrofluoric acid: برای etch کردن دندان های شیشه ای یا سرامیکی به کار می رود که برای بهبود در چسبندگی و مقاومت مکانیکی شناخته می شود.
    اکثر این مواد به صورت ژله ای و در سرنگ های آماده استفاده به فروش می رسند.

عوارض اسید اچ

یکی از معایب اسید اچ، وجود فسفریک در آن است که باعث اسیدی شدن آن می شود. دندانپزشک در هنگام استفاده حتما باید مراقب باشد تا با چشم یا پوست خود یا بیمار برخوردی نداشته باشد. البته اسید ها مانند باز ها خاصیت از بین بردن ندارن و شاید خیلی به داخل چشم نفوذ نکنند اما حتی مطمئنن به سطح و روی چشم آسیب می زنند و حتی ممکن است که به قرنیه چشم نفوذ کند و باعث کوری شود. شما میتوانید برای خرید تجهیزات ترمیمی و زیبایی از سایت دندانت بازدید کنید.

بیشتر بخوانید: الواتور دندانپزشکی چیست؟

سرخ شدن چشم به علت برخورد اسید اچ با چشم


نشانه ها و اثرات سوختگی شیمایی چشم عبارتند از:
• درد چشم
• سرخی
• سوزش
• ناتوانی در باز نگه داشتن پلک
• تورم پلک
• ایجاد تاری در دید

اسید اچ 3 عددی 7.5 میل

۲۲۰,۰۰۰

اسید اچ 1.2 میل

۳۱۵,۰۰۰

اسید اچ 3 عددی

۷۴۰,۰۰۰

عوارض اسید اچ به نقل از وب سایت medicalnewstoday:

محققان به این موضوع پرداخته اند که آیا اسید هیالورونیک برای طیف وسیعی از کاربردها موثر است یا خیر:

ضد پیری
اثرات ضد پیری محصولات هیالورونیک اسید ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، بسته به عوامل دیگری که بر روی پوست تأثیر می گذارند، مانند:

ژنتیک
تغذیه
سیگار و مصرف الکل
آلودگی
قرارگیری در معرض نور خورشید
در مطالعه ای در سال 2017، محققان اثرات ضد پیری مکمل های اسید هیالورونیک را در 60 بزرگسال ژاپنی بررسی کردند. محققان به طور تصادفی شرکت کنندگان در مطالعه را به یک گروه درمانی یا دارونما تقسیم کردند.

شرکت‌کنندگانی که مکمل‌های اسید هیالورونیک را مصرف کردند، در مقایسه با گروه دارونما، کاهش چین و چروک و بهبود وضعیت پوست را تجربه کردند.

با این حال، مطالعه فقط شامل یک نمونه کوچک بود. همچنین از شرکتی که مکمل‌های اسید هیالورونیک تولید می‌کند، بودجه دریافت کرد که ممکن است بر نتایج تأثیر بگذارد.

مطالعه کوچک دیگری نشان داد که اسید هیالورونیک ممکن است کشسانی پوست را بهبود بخشد و زبری پوست را در کمتر از 2 تا 8 هفته کاهش دهد.

در یک مطالعه آلمانی در سال 2016، محققان اثرات ضد پیری چهار کرم مختلف صورت حاوی اسید هیالورونیک را مقایسه کردند. محققان افزایش سفتی پوست و کاهش 10 تا 20 درصدی عمق چین و چروک را در هر 20 شرکت‌کننده مشاهده کردند.

بسیاری از برندهای لوازم آرایشی ادعا می کنند که محصولات هیالورونیک اسید آنها می تواند علائم پیری را معکوس کند. با این حال، طبق یک مقاله مروری در سال 2015، اکثر محصولات بدون نسخه حاوی مولکول های اسید هیالورونیک هستند که برای عبور از لایه بیرونی سلول های پوست بسیار بزرگ هستند.

اچینگ یا etching چیست؟

واژه etching در معنای لغوی معادل پرکردن است و در اصطلاح دندانپزشکی به‌نوعی اسید اچ دنتکس گفته می‌شود. حالت اسید به‌صورت، مایع یا ژل بوده و دارای فسفریک اسید است. غلظت اسید معمولاً 15، 34 و 37 درصد است. رایج‌ترین غلظت اسید اچ که به‌وفور مورداستفاده قرار می‌گیرد، غلظت 37 درصد است. مهم‌ترین ویژگی‌های اسید etching به شرح زیر است:

  • ژلی بی‌رنگ برای دیدن بهتر دندان‌ها؛
  • قابل‌استفاده برای ترمیم عاج و مینای دندان؛
  • قابل‌استفاده برای ترمیم کامپوزیت، ارتودنسی و نگین‌های دندانی و سایر موارد.

لازم به ذکر است که مهم‌ترین کاربرد etching ایجاد سطوح نامنظم به روی مینای بول شده است و به‌منظور فراهم‌کردن فضا در مینای دندان برای پرکردن کامپوزیت و براکت‌های ارتودنسی استفاده می‌شود. ازآنجایی‌که اسید اچ چسبندگی بالایی دارد برای چسباندن نگین‌های زیبایی دندان و کامپوزیت‌ها کاربردی است. دمای مناسب برای نگهداری اسید اچ معادل با 23 درجه سانتی‌گراد بوده و نباید درب آن به‌هیچ‌عنوان باز بماند.

عواملی که موجب شل شدن روکش های دندانی می شوند را به نقل از کلینیک پارسیان بخوانید:

یکی از مشکلاتی که ممکن است برای بیماران ایجاد شود ، شل شدن روکش دندان ها است ، همانطور که میدانید روکش دندان به نوعی به عنوان یک پوشش بر روی دندان های ترمیم شده ، عصب کشی شده و ایمپلنت های دندان قرار میگیردند . این روکش ها با سمان آب بندی (مخصوص دندانپزشکی) به دندانی که آماده شده است چسبانده می شوند و همانطور که گفتیم این چسب ها بر اساس اندازه ذرات آنها، قدرت چسبندگی، انحلال پذیری، و غیره، در انواع مختلفی در دسترس هستند. اگر تحت هر شرایطی، روکش به صورت دنج یا راحت روی دندان قرار نگیرد و پایدار نباشد، منجر به شل شدن آن می شود.

در هنگام بر خورد اسید اچ به چشم باید چه کاری انجام دهیم؟

در همه مواقعی که acid با چشم تماس داشته است، باید فورا چشم را با آب حداقل به مدت 10 دقیقه بشویید. البته اگر با مواد شوینده مخصوص چشم این کار را انجام بدهید بهتر است اما اگر موجود نیست همان آب هم کفایت می کند.
شست و شوی چشم با آب باعث رقیق شدن Acid می شود و می تواند آسیب کمتری به چشم بزند. حتی با اینکه کار راحتی نیست اما تا جایی که ممکن است چشم ها را باز کنید و زیر آب نگه دارید. دقت کنید که اگر قصد دوش گرفتن دارید حتما با لباس دوش بگیرید زیرا ممکن است acid به قسمت ها دیگر بدن شما نفوذ کند و سبب مشکلات دیگری گردد.

عکس نزدیک از اسید اچ دندانپزشکی

کلام آخر
ما در این مقاله به کاربرد ها، تعاریف، زمان استفاده اسید اچ اشاره کردیم. گفتیم که از این مواد برای بهبود قدرت چسبندگی میان کامپوزیت و مینای دندان در هنگام ترمیم دندان استفاده می شود. از معایب این مواد می توان به ایجاد حساسیت و از بین بردن سطح چشم و پوست بیمار به علت خاصیت اسیدی بودن آن اشاره کرد.
در مقاله توضیح دادیم که در صورت برخورد این مواد با چشم باید چه اقداماتی انجام شود و علائم آن چیست. اما پیشنهاد می دهیم در زمان استفاده حتم از تجهیزات ایمنی چشم استفاده شود. در صورت علاقه مندی می توانید از این سایت اطلاعات دیگر کسب کنید.

5 / 3
امتیاز مقاله
امتیاز شما در رابطه با این مقاله ؟

3 / 5. 1

دیدگاه کاربران ثبت نظر جدید
  • حوریه 23 مرداد 1403

    وقتتون بخیر و شادی
    سوالی که برام پیش اومده اینه که اگر اسید اچ بیش از حد روی دندان بمونه، ممکنه به دندان آسیب بزنه؟ آیا زمان استفاده از اسید اچ در فرایند دندانپزشکی باید خیلی دقیق رعایت بشه؟ ممنون میشم اگر کسی تجربه‌ای داره به اشتراک بذاره.

  • حدیث 23 مرداد 1403

    سلام و مرسی از مقاله جامع شما. من شنیدم که اسید اچ می‌تونه مینای دندان رو ضعیف کنه. آیا این درسته؟ و اگر اینطور هست، دندانپزشک‌ها چطور مطمئن میشن که آسیبی به دندان نمی‌رسه؟ این سوال همیشه برام نگرانی ایجاد کرده.

  • تارا 23 مرداد 1403

    با سلام خدمت ادمین محترم
    سوالم اینه که آیا استفاده از اسید اچ برای همه نوع دندان‌ها و در همه مراحل دندانپزشکی انجام میشه؟ یا فقط برای بعضی از موارد خاص مثل پرکردن یا باندینگ کاربرد داره؟ اگه کسی اطلاعات بیشتری داره، خوشحال میشم بشنوم.

  • نگار 23 مرداد 1403

    سلام
    همیشه برام سوال بود که چرا دندانپزشک‌ها از اسید اچ استفاده می‌کنن و اینکه آیا این اسید برای دندان ضرر نداره؟ اگر ممکنه توضیح بدید که این ماده چطور به چسبندگی مواد پرکننده کمک می‌کنه و آیا اثرات جانبی هم داره یا نه.

  • حیدری 22 مرداد 1403

    در زمان ارتودنسی دندان یعنی همون دوره ای که دندان ها با سیم های آهنی به همدیگه متصل شدن از این اسید های اچ میشه برای ترمیم دندان ها استفاده کرد؟ از نظر پزشکی این کار باعث صدمه زدن به سیم های ارتودنسی نمی شه؟

  • صادق 22 مرداد 1403

    می خواستم بدونم که استفاده از این اسید اچ روی دندان های کودکان اگه مجبور باشیم مشکلی نداره؟ یعنی مواد این اسید ها به مینای دندون یه بچه ضرری نمی رسونه؟

  • کاوه فرخی 22 خرداد 1403

    اهمیت اسید اچ دندان چیست و چگونه به روش ها یا درمان های دندانی کمک می کند؟

  • صبا آذرپیک 26 اردیبهشت 1403

    اسید اچ باعث خرابی دندان ها نمیشه ؟