مولت پرداخت کامپوزیت چیست؟

دندانپزشکی علاوه بر این که به عنوان یک علم مطرح است، اما از آن‌جا که به مقدار زیادی با زیبایی و ظرافت فرد در ارتباط است می‌توان آن را یک هنر نیز در نظر گرفت. در دندانپزشکی هر مقدار که دندانپزشک با ظرافت و ظرافت بیتری کار کند، نتیجه نهایی زیباتر خواهد شد. به همین دلیل است که دندانپزشکان حتی در هنگام انجام اقدامات ترمیمی، زیبایی دندان فرد را نیز در نظر دارند. اگر قصد خرید قلم کامپوزیت دندانپزشکی را داشتید احتمالا با مولت پرداخت کامپوزیت هم آشنا شده اید. ما در ادامه قصد بررسی این ابزار دندانپزشکی را در بلاگ دندانت داریم.

پرداخت دندان چیست؟

یکی از مهم‌ترین فاکتورهای زیبایی دندان، درخشندگی و صیقلی بودن سطح آن‌ها است. در صورتی که اقدامات ترمیمی به خوبی انجام شده باشد اما سطح دندان زبر و نازیبا باشد، ارزش کار دندانپزشک کاملا از بین خواهد رفت. تکنیک‌های زیادی به منظور صاف کردن سطح دندان و زدودن مواد اضافی پس از انجام ترمیم ابداع شده است که پولیش (پالیش) و پرداخت دندان از مهم‌ترین آن‌ها هستند. برای انجام این تکنیک‌ها دندانپزشک به ابزاری نیاز دارد که مولت پرداخت از مهم‌ترین آن‌ها است.

پرداخت دندان زیر مجموعه‌ای از کانتورینگ دندان است. در کانتورینگ در واقع دندانپزشک شکل مینای دندان را تغییر می‌دهد به گونه‌ای که به شکل دلخواه تبدیل شود. پولیش و پرداخت دندان صرفا یک موضوع مربوط به زیبایی نیست و در صورتی که پس از ترمیم انجام نشود می‌تواند منجر به سایش و پوسیدگی دندان یا التهاب لثه شود. بنابراین لازم است حتما پس از ترمیم پرداخت دندان انجام شود.

زمان انجام پولیش در ترمیم‌های کامپوزیت در آخرین مرحله است. پس از آنکه روکش دندانی قرار داده شد از ابزارهایی مثل مولت پرداخت جهت افزایش درخشندگی سطح دندان استفاده می‌کنیم. علاوه بر مولت از ابزارهایی نظیر برس پولیش، نوار پرداخت، دیسک پولیش، سوهان، ماندرل و خمیر پولیش نیز در فرآیند پرداخت استفاده می‌شود. شما میتوانید برای خرید لوازم بهداشتی دندان از سایت دندانت بازدید کنید.

مراحل پرداخت دندان

پرداخت و شکل‌دهی یکی از اصلی‌ترین اجزای اقدامات زیبایی ترمیمی دندان مانند کامپوزیت است. فرآیند پرداخت دندان به وسیله ابزار مولت انجام می‌شود، در ادامه با دو اصطلاح فیشینگ و پولیشینگ آشنا می‌شویم:

• Finishing به معنای شکل دادن است؛ در فیشینگ اضافات مواد ترمیمی برداشته شده و کانتور به شکلی آناتومیک و صاف مانند دندان اصلی در خواهد آمد.
• Polishing فرآیندی است که با صاف کردن مجدد شروع شده و تا درخشندگی (shine یا luster) کامل کامپوزیت ادامه پیدا می‌کند.

پولیش سطح دندان کامپوزیت شده را کاملا صاف، بدون هیچ برجستگی و براق می‌کند، این موضوع هم از نظر زیبایی شناختی و هم از نظر سلامت دهان و دندان حائز اهمیت است. در صورتی که پولیشنگ و فیشینگ کامپوزیت ونیر به درستی و به میزان کافی انجام نشود مشکلاتی مانند:

• سوزش لثه
• سایش بیشتر دندان ترمیم شده
• وقوع پوسیدگی مکرر
• تجمع بیشتر پلاک

 استفاده از مولت پرداخت و استفاده از آن برای پولیش دندان، خطر وقوع مشکلات فوق را به حداقل خواهد رساند.

بنابراین به طور کلی فرآیندهای کانتورینگ، پرداخت(فیشینگ) و پولیشینگ(براق سازی) از مهم‌ترین ارکان کاشت کامپوزیت ونیر هستند و منجر به افزایش طول عمر، استحکام و کارایی ونیر خواهند شد. به همین دلیل است که روش‌های نوین و جدیدتر دندانپزشکی تمرکز و توجه بسیار زیادی را متوجه فرآیند پولیشینگ ونیر دارند.

پس از ترمیم دندان و یا قرار دادن ونیر نخستین مرحله زدودن مواد اضافی ترمیمی از اطراف دندان است (فیشینگ). این کار را می‌توان به کمک فرزهای الماسی یا سایر فرزهایی که در دسترس هستند انجام داد. در این مرحله باید دقت بسیار بالایی به خرج داد به گونه‌ای که لبه‌های دندانی و انسیزال امبراژورها دقیقا به شکل طبیعی خود باقی بمانند.

علاوه بر فرز الماسی می‌توان به منظور برداشتن مواد اضافی از انگل و توربین نیز استفاده کرد، فرزهای استفاده شده در مراحل ابتدای فیشینگ هم معمولا دور سبز یا دور زرد هستند.

یکی از نکات مهم که باید در فیشینگ و استفاده از فرز به آن دقت کرد استفاده نکردن از فرزهای الماسی با حاشیه زرد در لایه آخر کامپوزیت است. فرزی که در این مرحله پرداخت استفاده می‌شود باید حتما از جنس کارباید باشد. بعد از پرداخت با فرز نوبت به پولیشینگ می‌رسد، در اینجا می‌توان از دیسک‌های پولیش استفاده کرد. همچنین می‌توان به منظور صیقل دادن کامل سطح ترمیم از مولت پرداخت و برس پولیش هم استفاده نمود. دیسک‌های پولیش دارای زبری متفاوتی هستند که با رنگ روی آن‌ها مشخص می‌شود، این درجه بندی رنگی بر اساس شرکت سازنده می‌تواند متفاوت باشد. برای مثال بیشتر شرکت‌ها برای نشان دادن نرم ترین دیسک پولیش از رنگ سفید استفاده می‌کنند. در پولیش با دیسک آن چه اهمیت دارد ترتیب استفاده از دیسک هاست، باید ابتدا از دیسک‌های زبرتر و سپس از دیسک‌های نرم تر استفاده نمود.

در صورتی که دسترسی کافی برای دیسک پولیش، مولت پرداخت و برس برای پولیش وجود نداشته باشد از نوار پرداخت استفاده می‌شود. استفاده از نوار به ویژه برای صیقلی کردن فضای میان دندان‌ها استفاده می‌شود. نوار بسیار نازک و در عین حال در برابر پارگی یا خوردگی مقاوم است. سطح نوار پرداخت دارای مواد صیقل دهنده مثل آلومینیوم اکساید است و به درخشندگی هر چه بیشتر دندان‌ها کمک می‌کند.

مولت پرداخت چیست؟

حال که با فرآیندهای پس از کامپوزیت آشنا شدیم به تعریف جامع‌تری از مولت پرداخت می‌رسیم. همانطور که می‌دانید انجام اقدامات ترمیمی مثل کامپوزیت و لمینت همراه است با باقی ماندن مقداری از مواد ترمیمی بر روی سطوح دندانی فرد، این مواد شکلی نابهنجار و بعضا تیز به موضع ترمیم شده می‌دهند که منجر به اذیت شدن بیمار می‌شود. اینجا است که مولت پرداخت به کمک ما می‌آید. در واقع مولت به در هر دو فرآیند فینیشینگ و پولیشینگ استفاده دارد.

در واقع مولت پرداخت ابزاری کوچک از جنس پلی استر است که در قسمت سر خود دارای آلومینیوم اکساید است، این ماده برای پولیش دندان بسیار اسده‌آل است. مولت پرداخت قطر بسیار کمی دارد اما به خوبی می‌تواند سطوح کامپوزیتی، آمالگامی، گلاس آینومری و اکریلیکی را صیقل دهد. همانطور که گفته شد هدف اصلی استفاده از مولت پرداخت صاف کردن سطوح ترمیمی است.

به یاد داشته باشید که استفاده از مولت پرداخت در مراحل انتهایی پرداخت و در مراحل ابتدایی پولیش مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال حتما باید پیش از استفاده از مولت، سطح ترمیم شده را به وسیله توربین و انگل پاکسازی نمود.

مولت پرداخت جنس بسیار مستحکمی دارد و می‌توان از آن برای سایش و صیقل دادن سخت‌ترین مواد دندانی مانند سرامیک استفاده نمود.

مولت پرداخت استفاده‌های گوناگونی دارد، برای مثال علاوه بر صیقل دادن سطح دندان از مولت پرداخت می‌توان در ایجاد کانتور و فاصله مناسب میان دندان‌ها (امبراژور) نیز استفاده کرد. بنابراین از مولت پرداخت فقط برای فینیشینگ کامپوزیت استفاده نمی‌شود. مولت‌های پرداختی که برای ایجاد فواصل دندانی از آن‌ها استفاده می‌شود معمولا از جنس استیل هستند. اما از مولت پرداخت پلی استری آغشته به آلومینیوم اکسید در صیقل دادن سطوح کامپوزیتی یا غیر کامپوزیتی (گلاس آینومر و آمالگام) استفاده می‌شود که پیشتر در خصوص آن توضیح داده شد.

بنابراین هر فرآیند ترمیمی که در انتها از مولت پرداخت استفاده نکند، یک ترمیم ناقص است و به مرور زمان دندان را دچار پوسیدگی و سایش و لثه را دچار التهاب خواهد کرد.

آیا کامپوزیت دندان دائم است؟

یکی از اولین پرسش ‌هایی که در خصوص کامپوزیت دندان مطرح می ‌شود، طول عمر آن است. این محصول هم مانند هر متریال دیگری تاریخ انقضای خود را دارد. با این وجود استفاده از آن به دلیل خوش ساخت بودن و زیبایی بیشتر، از سایر روش ‌ها پیشی گرفته است.

بیشتر بخوانید: پانسمان جراحی دندان عقل

همچنین محبوبیت رزین ‌های کامپوزیت در میان دندانپزشکان نشان دهنده آن است که این موارد از کیفیت بالایی نیز برخوردارند. با این وجود مواد به کار رفته در آن نیز پس از مدتی بر اثر سایش و شرایط محیطی کارایی خود را از دست خواهند داد؛ بنابراین آنچه اهمیت دارد، استفاده و مراقبت مناسب از آن به منظور بالا بردن طول عمر مفید آن است.

طول عمر کامپوزیت

در صورتی که مواد به کار رفته در کامپوزیت کیفیت مناسبی داشته باشند و به خوبی بر روی دندان‌ ها قرار گیرند، می ‌تواند از 5 تا 7 سال دوام بیاورد. اگرچه به گفته برخی دندانپزشکان و محققان این مواد قادرند تا حدود 10 سال کارایی مناسبی داشته باشند. این میزان در مقایسه با سایر روش ‌ها و مواد مقداری پایین ‌تر است. به عنوان مثال، آمالگام می‌ تواند از 10 تا 15 سال دوام بیاورد و همین امر در مورد سرامیک و طلا نیز صدق می‌ کند. با این وجود طلا و سرامیک قیمت بالایی دارند و همچنین آمالگام از زیبایی کامپوزیت ‌ها بی‌بهره بوده.

این در حالی است که کامپوزیت به خوبی صیقل پذیر است و قیمت بسیار پایین‌ تری نسبت به پرکننده‌ های طلا و پلاتین دارد. همچنین رنگ آن ‌ها قابلیت تطابق با رنگ دندان ‌های شما را نیز دارد و به همین دلیل نسبت به آمالگام بسیار طبیعی‌ تر به نظر می ‌رسد.

همهٔ دلایل فوق، مزید بر علت است که مراقبت بیشتری از کامپوزیت ‌های دندانی به عمل بیاید. به همین دلیل در ابتدا باید از عوامل تأثیرگذار بر مدت عمر آن آگاه شویم.

عوامل تأثیرگذار بر ماندگاری کامپوزیت

کامپوزیت‌ های رزینی به شدت به شرایط محیط حساس هستند، برای مثال ثابت شده است که این مواد در محیط ‌های مرطوب طول عمری پایین‌ تری پیدا می‌ کنند و رطوبت باعث کاهش چسبندگی و اتصالات میان آن‌ ها خواهد شد. با این وجود اصلی ‌ترین عوامل تأثیرگذار بر عمر آن ها در ادامه به تفصیل آورده شده است.

محل کامپوزیت در دهان

می ‌توان از آن به منظور ترمیم هر نقطه‌ ای از دندان‌ ها اقدام کرد، تفاوتی ندارد حفره دندان ریز است یا درشت، انواع مختلفی به منظور دسترسی بهتر به همه این مناطق ساخته شده است. با این حال، محل پر کردن تأثیر مستقیمی بر طول عمر می‌ گذارد. به عنوان مثال، پرکننده‌ های کامپوزیتی که در سطح جونده دندان‌ های آسیاب قرار می‌ گیرند، به طور قابل ‌توجهی بیشتر از آن ‌هایی که در بین دندان‌ ها اعمال می ‌شوند، در معرض ساییدگی و پارگی هستند؛ بنابراین، طبیعی است که برخی از پرکننده ‌های کامپوزیت ممکن است سریع ‌تر فرسوده شوند و به تعویض زودهنگام نیاز داشته باشند.

بیشتر بخوانید: گان دندانپزشکی چیست؟

عادت ‌های مربوط به بهداشت دهان و دندان

عادت‌ های مربوط به بهداشت دهان و دندان نیز در مدت زمان ماندگاری کامپوزیت نقش دارد. پرکردگی‌ های کامپوزیتی بیشتر به مینای سالم چسبیده می ‌شوند و نواحی پوسیدگی اطراف آن ‌هاهاهه ممکن است سبب بروز مشکلاتی شود. به همین دلیل برای جلوگیری از آسیب احتمالی به پرکردگی یا پوسیدگی اطراف آن، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم لازم است. دو بار مسواک زدن در روز و یک بار نخ دندان کشیدن میزان باکتری های دهان را کاهش داده و از خطر پوسیدگی دندان می ‌کاهد.

تاثیر رژیم غذایی در کامپوزیت

با وجود این که پرکننده ‌های کامپوزیتی دوام بالایی دارند، غذاهای خاصی هستند که می‌ توانند روند تخریب آن را تسریع کنند. توصیه می ‌شود از مصرف مکرر غذاهایی که بیش از حد سفت و یا جویدنی هستند، خودداری کنید. برخی از چیزهایی که باید مراقب آنها باشید عبارت‌اند از آب نبات ‌های سفت، میوه ‌های خشک، غذاهای صمغی، آجیل و یخ. این غذاها ممکن است فوراً به مواد کامپوزیتی آسیب نرسانند، اما خوردن مداوم آن‌ ها می‌تواند باعث فرسودگی سریع ‌تر آن‌ ها شود.

بررسی دندان قروچه (براکسیسم)

دندان قروچه اصطلاحی به معنی فشردن دندان‌ ها به یکدیگر است. در طی این مشکل، دندان ‌های بالا و پایین بر روی یکدیگر ساییده می‌ شوند. فشردن دندان ‌ها در این حالت به شدت گاز گرفتن است، بنابراین دندان ‌های بالا و پایین تحت یک فشار دائمی قرار خواهند گرفت. این گونه رفتارها اغلب در شب رخ می‌ دهند و در آن زمان شما در خواب هستید و از وقوع دندان قروچه بی‌ خبر هستید. بروز این مشکل می‌ تواند به دندان ‌های طبیعی و پرکردگی ‌های کامپوزیتی شما آسیب برساند.

در صورتی که دندانپزشک شما متوجه علائم دندان قروچه شود، ممکن است به شما توصیه کند که از نایت گارد استفاده کنید تا از آسیب دیدن بیشتر دندان‌ هایتان جلوگیری شود. محافظ‌های شب همچنین می ‌توانند از پرکننده کامپوزیت شما محافظت کرده و از آسیب یا سایش زودرس آن جلوگیری کنند.

مراقبت پس از کامپوزیت

مراقبت از آن مستلزم آن است که مواد رزینی به خوبی در محل خود قرار گرفته باشند. به همین دلیل در ابتدا به مراقبت‌ هایی می ‌پردازیم که لازم است پس از ترمیم توسط دندان پزشکان انجام شود.

گاهی اوقات سلامتی کامپوزیت به دلیل لک شدن و تجمع باکتری ‌ها در حاشیه دندان به خطر می‌ افتد. صیقل دادن مناسب حاشیه دندان می ‌تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند. همچنین حاشیه ‌ها به یک روکش صاف نیاز دارند تا سطح را نسبت به باکتری‌ ها و سایر آلاینده ‌ها کمتر میزبانی کند.

به همین منظور بهتر است وقتی کار ترمیم تمام شد، همیشه حاشیه‌ ها را بررسی کنید و مطمئن شوید که به اندازه کافی صیقل داده شده ‌اند.

ضمناً توصیه می ‌شود که دندانپزشکان قبل از شروع درمان، معاینه TMJ، دندان ‌ها و بافت نرم و پریودنشیوم را انجام دهند.

علاوه بر موارد فوق پارامترهایی وجود دارد که افراد با رعایت آن ‌ها قادر به افزایش ماندگاری کامپوزیت دندان خود خواهند بود:

• به‌گونه‌ای از نخ دندان استفاده نکنید که موجب التهاب لثه‌ های شما شود.
• بهتر است هر بار مسواک زدن حداقل سه دقیقه طول بکشد.
• از خوردن و جویدن غذاهای سخت اجتناب کنید.
• به منظور باز کردن درب بطری و یا هر کاری که خطر سایش دارد از روکش ‌های دندان استفاده نکنید.
• مصرف زیاد الکل و مواد با رنگ مصنوعی ممکن است باعث تغییر رنگ و لکه ‌گیری شود.
• حداکثر هر 6 ماه یکبار معاینه دندانپزشکی انجام دهید.

برندهای کامپوزیت

برندهای معتبر و معروفی در سراسر جهان متریال کامپوزیتی را تولید می‌ کنند. این مواد می ‌توانند به شکل فلو (flow) یا پکد (packed) باشند که در میزان قوام بافتی متریال با یکدیگر تفاوت دارند. در ادامه با معروف ‌ترین برندهای کامپوزیت دندان آشنا خواهیم شد. در صورت نیاز می ‌توانید هر یک از کامپوزیت ‌های زیر را از سایت دندانت انتخاب و خریداری نمایند.

• کامپوزیت کلاسیک - Charisma Classic
• کامپوزیت فلو آلفادنت - Flow Composite Alpha Dent
• کامپوزیت سارمکو - Els Composite
• کامپوزیت دیاموند - Charisma Diamond Composite
• کامپوزیت خلفی املوژن پلاس - :Amelogen Plus Composite
• کامپوزیت توپاز - Charisma Topaz Composite
• کامپوزیت اپالیس - Opallis Composite
• کامپوزیت انسیزال - :Incisal Composite
• کامپوزیت اوپک فلو - Dx.Flow Composite

کیفیت مواد استفاده شده در کامپوزیت

مواد کامپوزیت مزایای بسیاری برای دندانپزشکی ترمیمی دارند. یکی از مهم ‌ترین آن ‌ها، حفاظت از بخش ‌های سالم دندان در حین ترمیم پوسیدگی دندان است. علاوه بر این، ترمیم‌ های کامپوزیت قابل تشخیص نیستند زیرا مواد به کار رفته با دندان ترکیب می ‌شوند. ضمناً کامپوزیت ‌های رزین نیز به سرعت به دندان بیمار می ‌چسبند مشکلات کمتری را ایجاد می ‌کنند.

کیفیت مواد کامپوزیت از دو نظر توسط دندانپزشکان مورد ارزیابی قرار می ‌گیرد:

خواص مکانیکی و قوام

به نحوه ساییدگی آن در دهان بیمار و همچنین به چسبندگی آن اشاره دارد. به عبارت دیگر نحوه عملکرد فیزیکی آن مورد ارزیابی قرار می ‌گیرد.

ماندرل را به نقل از سورنا دنتال بشناسید:

از دیگر وسایل دندانپزشکی می توان به ماندرل اشاره نمود که به همراه دیسک ها به کار می رود. این ابزار در بازار از تنوع بالایی برخوردار است و ظاهر و شکل متفاوتی دارد. دیسک پالیش ها شکل های مختلفی دارند و ممکن است مرکزدار باشند که با توجه به این موضوع ماندرل متناسب با آن انتخاب می گردد. لازم به ذکر است که متریال دیسک های پالیش دندان ها از نمد طبیعی ساخته می شود. این دیسک ها غالبا در زمان پالیش و پرداخت دندان ها همراه با آمالگام و مواد کامپوزیتی به کار می روند.

زیبایی شناختی

 در اینجا پرداخت و جلا دادن مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

این مواد از چند عنصر تشکیل شده‌ اند و وقتی با هم ترکیب می ‌شوند، یک ماده دندانی انعطاف پذیر و بادوام را می ‌سازند. یکی از اجزای مهم آن ها، فیلرها هستند. فیلر معمولاً از قطعات شیشه یا سرامیک تشکیل شده است و این قطعات در ماتریس رزین گنجانده می ‌شوند تا به کامپوزیت استحکام ببخشند.

قطعات به کار رفته در فیلر کامپوزیت به چند دسته تقسیم می ‌شوند که عبارت‌ اند از:

ماکروفیلرها: این قطعات امروزه کمتر استفاده می ‌شوند و اندازه آن‌ ها به گونه ‌ای بود که حتی با چشم غیر مسلح نیز قابل رؤیت بودند. این فیلرها علی رغم استحکام بالایی که دارند اما به سختی صیقل داده می ‌شوند.

میکروفیلرها: این فیلرها ابعادی کمتر از 100 نانومتر (nm) دارند. این کامپوزیت‌ ها به خوبی جلا می ‌شوند و زیبا به نظر می ‌رسند، اما به اندازه کافی قوی و مستحکم نیستند.

هیبریدها: در این فیلرها از قطعات ماکرو و میکرو به صورت هم‌ زمان استفاده شده است و خواص مفید این دو نوع فیلر را به صورت هم‌ زمان دارد. به کارگیری این مخلوط سودمند بود و در نتیجه، بسیاری از کامپوزیت ‌هایی که امروزه استفاده می ‌شوند، از نوع هیبرید هستند.

امروزه بیشتر کامپوزیت‌ها نانوهیبرید و نانوکامپوزیت هستند و ابعادی کمتر از 20 نانومتر دارند.

یک ماده کامپوزیت باکیفیت، خواص دیگری نیز دارد که مورد توجه دندانپزشکان است. برخی از این مواد رادیواُپسیتی بالایی دارند و با اشعه ایکس قابل تشخیص هستند. انقباض نیز یکی دیگر از مواردی است که بهتر است در مواد دندانی به میزان کمی دیده شود، چراکه مقادیر بالای آن ممکن است موجب بروز ریزنشت یا ایجاد حساسیت در طی پلیمریزاسیون گردد. در نظر داشته باشید که شما می توانید برای خرید تجهیزات دندانپزشکی از سایت دندانت دیدن فرمایید.