سلامت دهان و دندان در بارداری

مراقبت از دندان‌ها در تمام مدت عمر ضروری است. افراد در هر دوره‌ای باید به بهترین وجه در تلاش باشند تا دندان‌های دائمی خود را حفظ کنند. یک از دوران هایی که باعث ایجاد حساسیت و بروز مشکل در دندان می‌شود، دوران بارداری در بانوان است. در این مقاله از سایت دندانت که مرجع اصلی خرید تجهیزات و ابزار دندانپزشکی اطفال میباشد قصد دارم تا پس از ارائه پیشنهاد برای تقویت دندان‌ها در زمان بارداری، اطلاعات مناسبی در خصوص راه‌های جلوگیری از پوسیدگی، عوارض و درمان پوسیدگی دندان در دوران بارداری در اختیار کاربران گرامی قرار دهیم.

دلایل پوسیدگی دندان در بارداری

به مدت زمانی که یک زن، فرزندی را در شکم خود پرورش می‌دهد دوران بارداری می‌گویند. طول یک بارداری طبیعی بین ۳۷ تا ۴۲ هفته است. در این مدت به دلیل تغییرات هورمونی در بدن مادر، موارد و مشکلات بسیاری برای آن اتفاق می‌افتد که از جمله آنها ریزش مو، ایجاد لکه‌های پوستی، پوسیدگی دندان و حتی دندان درد در بارداری اشاره کرد. در ادامه به برخی عوامل ایجاد آسیب‌دیدگی و پوسیدگی در دوران بارداری اشاره خواهیم کرد.

تهوع:

در ماه‌های اولیه بارداری تهوع در زنان باردار بسیار است. خارج‌شدن استفراغ از معده، باعث انتقال اسید قوی به سمت دهان می‌شود. به دلیل تکرار این حالت در طی روز و کاهش سطح بهداشت دهان، ایجاد جرم بر روی لثه و دندان اتفاق می‌افتد. گفته می‌شود در زمان بارداری سطح کلسیم زنان باردار کاهش پیدا می‌کند. کمبود کلسیم موجود در استخوان‌ها باعث می‌شود رسوب ایجاد شده با سرعت بیشتری موجب ایجاد پوسیدگی گردد. 

بیشتر بخوانید: کانال کلسیفیه چیست؟

نوع تغذیه:

در دوران بارداری به دلیل ایجاد ویار در زنان، میل به خوردن غذاها و خوراکی‌های شیرین یا ترش افزایش پیدا می‌کند که این خود موجب مستعد شدن دندان‌ها به پوسیدگی می‌شود.

کاهش بهداشت دهان و دندان:

به دلیل شرایط روحی و جسمی مادران در این دوران، تمایل به انجام برخی کارها اعم از مسواک زدن، نخ کشیدن و... کاهش پیدا می‌کند. همین امر موجب انباشت باکتری‌های مضر بر روی سطح دندان می‌شود.

 یکی از این موارد ،پوسیدگی دندان است که در این مدت اتفاق می‌افتد. به دلیل محدودیت‌های دارویی و درمانی در این دوران فرایند ترمیم و رفع پوسیدگی در صورت عدم آگاهی مادر ممکن است به‌سلامتی خود و جنین آسیب برساند. یکی از بهترین روش‌ها دراین‌خصوص، پیشگیری از پوسیدگی دندان در دوران بارداری است.

جلوگیری از پوسیدگی دندان در بارداری

پیشگیری را می‌توان در چند دوره تقسیم‌بندی کرد.

دوره اول، پیش از شروع زمان بارداری است.

 بسیاری از زنان پیش از شروع بارداری تحت‌نظر پزشک زنان و زایمان قرار می‌گیرند. در این مدت پزشک از طریق ارائه برنامه تغذیه‌ای به کنترل سلامت آنان می‌پردازد. در این برنامه علاوه بر تغذیه مناسب به زنان جوان توصیه می‌شود که پیش از شروع بارداری از سلامت دهان و دندان خود مطمئن شوند و به رفع پوسیدگی‌ها و.... بپردازند. مصرف مناسب کلسیم و اسید سولفیک، در کنار تغذیه می‌تواند از آسیب‌های آتی جلوگیری کند.

بیشتر بخوانید: ماندرل دندانپزشکی چیست؟

دوره دوم، در طول دوران بارداری است.

این دوران زمانی است که حالت تهوع در زنان از شدت و دفعات تکرار بیشتری برخوردار است. ایجاد عفونت لثه یا بیماری‌های لثه در این دوران بسیار است. خونریزی لثه و التهاب آن از جمله علائم این بیماری است. استفاده از خمیردندان‌های حاوی فلوراید، افزایش تعداد دفعات مسواک زدن، غرغره کردن آب جهت خارج‌شدن اولیه مواد، استفاده از ویتامین C تحت‌نظر پزشک، استفاده اصولی از مواد و خوراکی‌هایی که حاوی کلسیم به مقدار کافی هستند، کاهش مصرف شیرینی، مواد قندی و...به‌عنوان راه‌های پیشگیری از پوسیدگی دندان در دوران بارداری توصیه می‌شود.

بیشیتر بخوانید: انواع سرساکشن دندانپزشکی

تقویت دندان در بارداری

 همان‌طور که اشاره در دوران بارداری ممکن است مشکلات و ناراحتی زیادی برای مادران باردار اتفاق بیفتد. یکی از این موارد مشکلات مربوط به دهان و دندان است. ازجمله آسیب‌هایی که ممکن است به دندان‌ها وارد شود شامل مواردی همچون

• پوسیدگی در انواع سطوح
• کدر شدن دندان‌ها
• شل شدن دندان‌ها
• بیماری لثه وتورمورهای بارداری
• و.... ...

در این دوران پیشنهادهای مختلفی برای تقویت دندان در بارداری توصیه می‌شود.

معمولاً افرادی که قصد فرزند دار شدن دارند از مدت‌ها قبل، تحت‌نظر پزشک قرار می‌گیرند. پزشکان در این دوران با تجویز مکمل‌های کلسیم، اسید سولفیک، انواع ویتامین‌ها و... باعث تقویت دندان‌ها در دوران بارداری می‌شود.

تغذیه می‌تواند تأثیر به سزایی در تقویت دندان در دوران بارداری داشته باشد. مصرف لبنیات در کنار کلسیم می‌تواند این روند را سریع‌تر کند.

بیشتر بخوانید: تشخیص پوسیدگی دندان در خانه

بهترین چرک‌ خشک‌ کن دندان در بارداری

راه‌های مختلف برای درمان عفونت در دوران بارداری وجود دارد از راه‌های سنتی گرفته تا درمان‌های تخصصی دندانپزشکی.

• خیلی از مادران ترجیح می‌دهند تا به روش‌ها سنتی کنترل عفونت دندان خود را به دست بیاورند.
• استفاده از نمک: این افراد معمولاً از آب‌نمک یا مسواک زدن بانمک استفاده می‌کنند
• استفاده از سیر. رنده کردن سیر و قراردادن آن بروی لثه ملتهب، باعث کنترل عفونت می‌شود.
• چای سبز: نوشیدن چند لیوان چای سبز به بهبود عفونت کمک می‌کند.
• برخی روغن‌ها: روغن میخک و زیتون به دلیل وجود اوژنول به‌عنوان یک ماده بی‌حس‌کننده و ضد درد در این دوران کاربردی است.

 معمولاً در دوران بارداری بهترین نوع چرک‌خشک‌کن‌ها از نوع طبیعی هستند. اما اگر به هر دلیلی درد متوقف نشد در اولین فرصت به پزشک زنان یا به دندانپزشک مراجعه کرده و از مصرف هرگونه دارو و مسکن خودداری کنید.

عوارض پوسیدگی دندان در بارداری

ایجاد پوسیدگی در دندان در افراد موجب ایجاد ناراحتی‌هایی برای آنها می‌شود. از جمله آن می‌توان به موارد زیر شاره کرد

• ایجاد درد
• ایجاد التهاب و تورم در اطراف لثه و ایجاد شرایط جهت ایجاد پلاک دندان
• احتمال فروریختن بدنه دندان
• مشکلات هنگام خوردن، جویدن وبلع غذا

هرچه قدر مادران باردار در اوایل پوسیدگی و ایجاد ناراحتی به دندانپزشک مراجعه کنند می‌توانند از ایجاد عوارض شدیدتر پوسیدگی دندان در دوران بارداری جلوگیری کنند.

بیشتر بخوانید: پانسمان جراحی دندان عقل

یکی از مهم‌ترین عوارض جدی پوسیدگی دندان در بارداری، آسیبی است که ممکن است به جنین وارد کند.

همان‌طور که می‌دانید جنین در دورانی که در بدن مادر است از بدن آن تغذیه می‌کند. بروز هرگونه ناراحتی و مشکل بر سلامتی جنین تأثیر می‌گذارد. اگر دندان مادر در مراحل اولیه پوسیدگی ترمیم نشود. دچار التهاب و چرک می‌شود. به دلیل وصل بودن مجرای ارتباطی تغذیه (ناف) متأسفانه کلیه آلودگی‌ها به نوزاد نیز منتقل می‌شود. در موارد حادتر ممکن است موجب ایجاد عفونت در جنین شود.

یکی از عوارضی که ممکن است به‌صورت ناآگاهانه از طرف مادر به نوزاد وارد شود ناشی از مصرف چرک خشکن ها و داروهای ضد درد است. هرگونه مصرف دارو بدون تجویز پزشک در این دوران ممنوع است.

عوارض برخی از داروها و چرک خشکن ها متفاوت است از ایجاد نارسایی قلبی و ذهنی شروع و در مواردی موجب سقط جنین می‌شود.

خطرات عفونت دندان در بارداری

عفونت‌ها در دوران بارداری شامل چند بخش هستند. عفونت ناشی از بیماری لثه که در اثر جرم زیاد بر روی دندان ایجاد می‌شود. این عفونت بر روی دندان مادر به شکل تورم قرمزرنگ با درد و خونریزی همراه است. این نوع عفونت می‌تواند از راه خون وارد بدن جنین شود و آن را دچار بیماری و آسیب‌های جدی در صورت عدم درمان نماید. اگر عفونت‌ها درمان نشوند موجب لق شدن دندان به‌مرور می‌شوند. شما میتوانید برای خريد تجهيزات و لوازم ارتودنسی از سایت دندانت بازدید کنید.

به نقل از وب سایت betterhealth عفونت دندان حین بارداری میتواند روی جنین تاثیر بگذارد:

برخی از مشکلات دندانی می تواند روی کودک در حال رشد تأثیر بگذارد
تحقیقات ارتباطی بین بیماری شدید لثه در زنان باردار و زایمان زودرس با وزن کم هنگام تولد پیدا کرده است. نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا می آیند ممکن است در معرض آسیب مغزی و مشکلات بینایی و شنوایی خود باشند.

برخی عفونت‌ها به‌خاطر ریشه دندان ایجاد می‌شوند که همراه با چرک و درد شدید و ممتد هستند. این عفونت‌ها معمولاً به ترمیم ریشه منجر می‌شوند اگر درمان نشوند روند رشد جنین را با اختلال مواجه می‌کنند

اگر عفونت دندان به حدی برسد که از دست برود ممکن است دندانپزشک مجبور شود دندان را بکشد. معمولاً به دلیل ایجاد استرس دندان در سه‌ماهه اول بارداری کشیده نمی‌شودعفونت دندان شامل چیست؟

سایت پزشک 24 اینگونه بیان می‌کند:

اگر بخواهیم اجزای تشکیل دهنده عفونت را شرح دهیم، باید گفت که عفونت مجموعه‌ای از میکروارگانیسم‌ها، سلول‌‌های سفید مرده خون و بافت‌های باقی مانده می‌باشد. منبع این عفونت‌ها با عفونت لثه متفاوت می‌باشد. عفونت و آبسه دندان و همچنین عفونت پری اپیکال از کانال مرکزی دندان و یا می‌توان گفت از پالپ دندان سرچشمه می‌گیرد و در انتهای ریشه دندان تشکیل می‌گردد.

 در حالت کلی عفونت‌ها باعث ایجاد حساسیت نسبت به مواد سردوگرم، درد و تورم و آسیب‌های جدید به بافت ریشه می شوند.

به دلیل محدودیت در درمان‌های دندانپزشکی، عکس‌برداری و... مراقبت‌های ویژه در این دوره به‌شدت توصیه می‌شود.

شما می توانید برای خرید تجهیزات دندانپزشکی از سایت دندانت دیدن کنید.

نتیجه‌گیری

دوران بارداری به‌عنوان یک دوره حساس در طول زندگی هر زن مطرح می‌شود . وجود بیماری در این دوران می‌تواند زمان بارداری را با مشکل و ناراحتی همراه کند . وجود پوسیدگی دندان در این دوره یکی از این موارد است. توصیه می‌شود در دوران بارداری موارد مربوط به بهداشت دهان و دندان به‌صورت جدی‌تر پیگیری شود. درصورتی‌که پوسیدگی شدت یافت، می‌توان با مشورت پزشک و دندانپزشک موارد درمانی را دنبال کرد.