آناتومی دندان قدامی و خلفی
مقالات مگدانت

آناتومی دندان قدامی و خلفی

دندانت
16 مرداد 1402 / 9 دقیقه مطالعه

آناتومی دندان قدامی و خلفی

در این مطلب قصد داریم به بررسی آناتومی دندان قدامی و خلفی بپردازیم اما در ابتدا لازم است شما را با واژه آناتومی آشنا کنیم. آناتومی به شاخه‌ای از علوم زیستی گفته می‌شود که به بررسی ساختار و نحوه عملکرد ارگان‌های بدن می‌پردازد. منظور از آناتومی دندان نیز بررسی ساختار دندان‌های قدامی و خلفی و تفسیر شکل ظاهری و عملکرد هر کدام از آن‌هاست.

برای آشنایی بیش‌تر با آناتومی دندان‌ها در ابتدا لازم است با دسته‌بندی دندان‌ها آشنا شوید. به طور کلی دندان‌ها در سه دسته قرار می‌گیرند:

  1. دندان ‌های قدامی (پیشین یا ثنایا)
  2. دندان‌ های نیش
  3. دندان‌ های پر مولر
  4. دندان ‌های خلفی (آسیا یا مولر)

به طور قطع شما نیز با ساختار و مورفولوژی متفاوت دندان‌های قُدامی (دندان‌های پیشین) با دندان‌های خلفی (دندان‌های عقبی یا مولر) آشنا هستید. یعنی می‌دانید که دندان‌های جلویی از نظر شکل ظاهری با دندان‌های عقبی متفاوتند و در نتیجه عملکرد متفاوتی نیز خواهند داشت.

در ادامه مطلب به بررسی دقیق‌تر تفاوت آناتومی دندان قدامی و خلفی پرداخته و اطلاعات جامعی را درباره این دندان‌ها به شما ارائه می‌دهیم. از شما دعوت می‌کنیم تا انتهای مطلب همراه ما باشید. همچنین علاقه مندان به خرید لوازم بهداشتی دندان میتوانند به سایت دندانت مراجعه کنند.

بیشتر بخوانید: ترس کودکان از تجهیزات دندانپزشکی

دندان قدامی کجاست؟

قبل از اینکه درباره آناتومی دندان‌ های قدامی بدانید باید از خود سوال کنیم که دندان‌ های قدامی کدامند؟

در واقع دندان های قدامی یا پیشین شامل هشت دندان می‌شوند که در جلو و کناره‌های فک قرار گرفته‌اند. یعنی شامل 4 دندان در فک بالا و 4 دندان در فک پایین و در مجمع 8 دندان می‌شوند.

دندان قدامی کجاست

وظیفه اصلی این دندان‌ها که به دندان های ثنایا نیز معروفند، گرفتن و بریدن غذاست. همان‌طور که می‌دانید دندان های پیشین معمولا اولین دندان‌هایی هستند که در انسان شروع به رشد می کنند. به‌طوری که دندان‌ های قدامیِ شیری از حدود 5 ماهگی و نوع دائمی آن از شش سالگی جوانه می‌زنند.

قلم کامپوزیت قدامی

۱,۰۴۱,۱۷۶

فورسپس قدامی و کانین فک پایین

۶۹۰,۰۰۰

تری توری قدامی 12 عددی

۱۹۸,۵۰۰

مشاهده همه کالاها

بیشتر بخوانید: چگونه بی حسی دندان را از بین ببریم؟

آناتومی دندان قدامی

همان‌طور که پیش از این اشاره کردیم آناتومی دندان قدامی و خلفی با یکدیگر تفاوت دارند. یکی از این تفاوت‌ها به تعداد ریشه‌ها باز می‌گردد. به این معنا که دندان های قدامی، دندان های نیش و همچنین دندان های آسیای کوچک تنها یک ریشه داشته ولی دندان های خلفی که به مولر نیز معروفند دارای دو یا سه ریشه هستند.

(لازم به ذکر است که تعداد ریشه‌های دندان های خلفی در افراد مختلف متفاوت است)

بیشتر بخوانید: کن کاغذی دندانپزشکی چیست؟

دندان خلفی کجاست؟

پیش‌تر به طرح سوالی در مورد دندان های قدامی تحت عنوان «دندانهای قدامی کدامند» پاسخ دادیم. هم‌اکنون نیز قصد داریم به طرح سوالی مشابه درباره دندان های خلفی با عنوان «دندان خلفی کدام است» یا «دندان های خلفی کدامند» بپردازیم. این سوالات بدون شک سوال بسیاری از بیماران و مراجعان مطب‌های دندانپزشکی است.

همان‌طور که پیش از این درباره تفاوت دندان قدامی و خلفی و تفاوت آناتومی آن‌ها صحبت کردیم در اینجا نیز قصد داریم به صورت گذرا ولی جامع‌تر به بررسی ارتباط موقعیت قرار گیری این دندان‌ها با شکل ظاهری آنها در دهان پرداخته و سوالات مرتبط را پاسخ دهیم. شما میتوانید برای خرید تجهیزات و ابزار دندانپزشکی اطفال به سایت دندانت مراجعه کنید.

دندان خلفی کجاست؟

بیشتر بخوانید: پین در دندانپزشکی چیست؟

در واقع بین شکل ظاهری دندان‌ها و موقعیت قرارگیری آن‌ها در دهان ارتباط ویژه‌ای وجود دارد. به عبارت ساده‌تر شکل ظاهری دندان های خلفی یا مولر با عملکردشان متناسب است.

این دندان‌ها سطحی گسترده‌تر داشته و متناسب با عملکرد خاصی که دارند (یعنی جویدن) تناسب پیدا کرده‌اند. اثری از شیارها و برآمدگی‌هایی که در سطح دندان‌های خلفی وجود دارد در دندان‌ های قدامی یافت نمی‌شود؛ همانطور که دندان های مولر مانند دندان های قدامی تیز و برنده نیستند.

تفاوت های بین دندان های شیری و دائمی را به نقل از تهران دنت بشناسید:

دندان های شیری کوچکتر و نازک تر از دندان های دائمی هستند. آنها همچنین دارای ریشه های کوتاه تری هستند. دندان های شیری معمولاً به رنگ سفید شیری هستند، در حالی که دندان های دائمی معمولاً به رنگ سفید مایل به زرد هستند. دندان های شیری به تدریج با دندان های دائمی جایگزین می شوند. این فرآیند معمولاً از حدود 6 سالگی شروع می شود و تا حدود 12 سالگی ادامه می یابد.

بیشتر بخوانید:

فرق بین کانال و ریشه دندان چیست؟

انواع فورسپس دندانپزشکی

به نقل از سایت ویستا کلینیک می توان گفت:

تاج دندان
تاج دندانی قسمتی از دندان است که با مینا پوشیده شده است و معمولاً این قسمت از دندان در دهان قابل مشاهده است. تاج یکی از سطح های مختلف دندان است که در بالای لثه قرار گرفته است و متناسب با نوع دندان (دندان آسیاب یا مولر، دندان نیش و دندان ثنایا) شکل‌های متفاوتی دارد. به مرور زمان تاج دندان دچار تغییرات زیادی می‌شود: سایش، بلند شدن (ناشی از تحلیل لثه) و پوسیدگی که به دلیل دمینراله شدن و تخریب بافت سخت تاج دندان ایجاد می‌شوند.

ریشه
ریشه قسمتی از دندان است که در لثه قرار گرفته است. این قسمت، دندان در سوکت استخوانی آن محکم نگه داشته است و به طور طبیعی نمی‌توان آن را دید.
ریشه به وسیله بافت‌های همبند خاصی که به آنها رباط لثه‌ای گفته می‌شود به استخوان فک متصل شده است. هر دندان ممکن است یک یا چند ریشه داشته باشد. به طور عادی، دندان‌های جلویی (دندان نیش و دندان ثنایا) یک ریشه دارند در حالی که دندان‌های آسیاب دو، سه یا تعداد بیشتری ریشه دارند که البته در هر فرد ممکن است متفاوت باشد.

آناتومی دندان

مینای دندان
مینای دندان سخت‌ترین قسمت دندان است که به میزان زیادی مینراله شده است؛ 96 درصد مینای دندان شامل مواد معدنی است و مابقی آن آب و ترکیبات مواد آلی است. مینای دندان روی عاج دندان را پوشانده است و ضخامت آن در قسمت‌های مختلف دندان متفاوت است. عروق خونی یا عصبی روی مینای دندان وجود ندارد بنابراین آسیب‌دیدگی مینای دندان بدون درد است.

سمنتوم
سمنتوم قسمت استخوانی شکل دندان است که روی ریشه را پوشانده است. رنگ این قسمت از دندان زرد بوده و نرم‌تر از عاج یا مینای دندان است.

عاج دندان
عاج بخشی از دندان است که بین مینای دندان و سمنتوم و حفره پالپ قرار گرفته است. این بلندترین قسمت دندان است که رنگ آن معمولاً خاکستری کم‌رنگ یا زرد است.عاج دندان با سلول‌هایی که در پالپ دندان قرار گرفته‌اند (اودوتوبلاست) ساخته می‌شود. عاج حفره‌های ریز میکروسکوپی دارد که به آنها توبول های عاج گفته می‌شود که از طریق حفره پالپ به سمت بیرون و سمنتوم خارجی یا مرز مینا گسترش یافته‌اند.

پالپ دندان
پالپ دندان (که به آن عصب دندان نیز گفته می‌شود) قسمت مرکزی دندان است و با بافت همبند نرم پر شده است که شامل عروق خونی و عصب‌ها است. در طول مرز بین عاج دندان و پالپ اودوتوبلاست ها قرار دارند که هسته اولیه عاج را تشکیل می‌دهند.

آناتومی دندان خلفی

آناتومی دندان های خلفی کمی پیچیده‌تر از دندان‌های قدامی بوده که علت آن وجود ریشه و کانال‌های بیش‌تر دندان‌های خلفی نسبت به قدامی است. هر چند که تعداد ریشه‌ها می‌تواند در افراد متفاوت باشد، بااینحال بخشی از آناتومی دندان‌های خلفی در بیشتر افراد به صورت زیر است:

  • دندان‌های پرمولر اول بالایی دارای دو ریشه
  • دندان‌های پرمولر دوم بالایی دارای یک یا دو ریشه
  • پرمولر اول و دوم پایینی تنها یک ریشه
  • دندان آسیای 1، 2 و 3 فوقانی دارای سه ریشه
  • دندان آسیای پایینی 1، 2 و 3، دو ریشه
بررسی آناتومی دندان خلفی

بیشتر بخوانید: شان پرفوره چیست؟

نتیجه‌گیری

شما در این مقاله از دندانت، فروشگاه تجهیزات دندانپزشکی، مطالعه کردید که دندان های دائمی به دو گروه دندان قدامی و دندان خلفی تقسیم می‌شوند. دندان‌ های قدامی شامل دندان‌های جلوی دهان، از جمله دندان‌های ثنایای مرکزی، دندان‌های ثنایای جانبی و دندان نیش است، در حالی که دندان‌های خلفی یا دندان‌های سمت عقب دهان شامل دندان‌های پرمولر و دندان‌های آسیا می‌شود.

دانش حداقلی از مرفولوژی (دانش شکل ظاهری) به همراه دانستن آناتومی دندان های قدامی و خلفی علاوه بر  دانش‌آموختگان حوزه دندانپزشکی، به بیماران و مراجعان نیز توصیه می‌شود. مراجعان دندانپزشکی با دانستن موارد بالا دید بهتری نسبت به این اندامِ سخت بدن پیدا می‌کنند که ممکن است این دانش برای بهداشت و رسیدگی به سلامت دندان‌ها مورد استفاده آن‌ها واقع شود.

متن زیر به نقل از وب سایت intechopen نیز بسیار جالب توجه است:

انسان ها در طول زندگی خود دو دسته دندان دارند. اولین مجموعه دندان های شیری نامیده می شود (که به آن دندان شیری نیز می گویند) و اولین دندان هایی هستند که در دهان ظاهر می شوند. دندان‌های شیری بعداً در دوران کودکی با دندان‌های دائمی جایگزین می‌شوند (که به عنوان دندان‌های سوکسدانه نیز نامیده می‌شود) [1]. شکل 1 نموداری از فک انسان بالغ با دندان های کامل را نشان می دهد.

انسان بالغ دارای چهار نوع دندان است: مولر، پرمولر، دندان نیش و دندان ثنایا (به شکل 2 مراجعه کنید). همانطور که در شکل 2 مشاهده می شود، در فک بالغ، در مجموع 32 دندان وجود دارد [1]. هر دو فک پایین و فک بالا دارای دو دندان جلویی هستند و به این دندان‌ها ثنایای مرکزی می‌گویند. در دو طرف جفت ثنایای مرکزی یک ثنایای جانبی وجود دارد [1]. ثنایای جانبی در هر طرف یک دندان نیش دنبال می‌شود که بعد از آن دو دندان پرمولر و سپس سه دندان آسیاب به دنبال آن قرار می‌گیرند. در دندان های شیری در مجموع 20 دندان وجود دارد [2]. مانند بزرگسالان، دندان های شیری دارای دندان های ثنایای مرکزی، ثنایای جانبی و دندان نیش هستند [2]. با این حال، در دندان های شیری، دندان نیش توسط دندان مولر اول و مولر دوم دنبال می شود [2]. دندان مولر اول در نهایت لایه برداری می شود و با دو دندان پره مولر جایگزین می شود و دندان مولر دوم در نهایت لایه برداری می شود و با سه دندان آسیاب جایگزین می شود.

5 / 3.2
امتیاز مقاله
امتیاز شما در رابطه با این مقاله ؟

3.2 / 5. 5

دیدگاه کاربران ثبت نظر جدید
مقالات مرتبط
  • دندان کشیدن در بارداری
    9 دقیقه مطالعه 1 سال پیش بدون دیدگاه
  • دندان مصنوعی ثابت چیست
    8 دقیقه مطالعه 1 سال پیش 2 دیدگاه
  • علت پوسیدگی دندان
    8 دقیقه مطالعه 1 سال پیش 2 دیدگاه
  • باورهای غلط در دندانپزشکی
    8 دقیقه مطالعه 1 سال پیش بدون دیدگاه